مصاحبه با آية اللّه‏ رضا استادى - صفحه 300

مقابله شده ، بويژه در زمان مجلسى و پدرش است . مقابله ها ، تصحيح ها ، قرائت هاى مختلف و نسخه بدل هايى كه در نسخه هاى قبل از سده دهم موجود بوده ، همه يا بيشتر آنها به نسخه هاى تصحيح شده در زمان اين دو بزرگوار و معاصرانشان ، منتقل شده است .
از سوى ديگر ، كسانى كه در سده يازدهم و دوازدهم ، در صدد شرح الكافى برآمدند ، بخصوص : مجلسى ، مازندرانى ، ملّاخليل ، ملّاصدرا و ميرداماد و نيز كسانى كه به فكر تنظيم كتاب هايى شامل كتب اربعه افتادند ، مانند : فيض كاشانى در الوافى و شيخ حرّ عامى در وسائل الشيعة ، يكى از كارهاى مهمى كه انجام داده اند ، اين بوده كه متن تصحيح شده و نسخه بدل هاى مورد اعتنا را ارائه دهند . لذا اگر نسخه بدلى يا قرائنى در اين جوامع حديثى و شروح الكافى نباشد و جديدا پيدا شود ، فقط و فقط اگر آن نسخه نزد مشايخ ، قرائت شده باشد ، بايد مورد توجّه قرار گيرد ، نه هر نسخه اى .
بنا بر اين ، معيار در تصحيح متن الكافى ، مقابله با نسخه هاى معتبرى است كه مجيز و راوى مجاز آن نسخه ها ، از مشايخ تا شيخ كلينى ، اجازه داشته باشند و برخى از نسخه بدل هاى معتبر را يادآورى كنند .
سخن دقيق تر ، اين است كه بگوييم ، برخى از كتاب هاى حديثى و دعايى ما به اندازه لازم ، تصحيح و مقابله شده و نياز به كار جديد (جز كارهاى تزيينى و شكلى) ندارد مانند : نهج البلاغة ، صحيفه سجاديه ، كتب اربعه ، برخى از دعاها و زيارت ها و ... .

چه كارهايى در زمينه اسناد «الكافى» ، لازم است كه مورد تحقيق و پژوهش قرار گيرد؟

تاكنون كارهاى فراوانى درباره اسناد الكافى انجام گرفته است ، مانند تقسيم احاديث آن به صحيح ، حسن ، موثّق ، ضعيف و مجهول ، كه در مرآت العقول علّامه مجلسى ، بر اساس آنچه در كتاب هاى رجال آمده ، انجام شده است .

صفحه از 302