فارسی، نظم الغرر و نضد الدرر عبدالکریم محمّد بن یحیی قزوینی،۱ شرح حدیث البیضه،۲ شرح بعض الاخبار الواردة فی مفتتح الشهور و هی بظاهرها مخالف المشهور، از عالمان معاصر علّامه مجلسی،۳ به درخواست شاه سلطان حسین صفوی نگاشته شد.
5. اشتیاق و درخواست اهل علم از علما جهت نگارش آثار
به دنبال رشد و شکلگیری مدرسه حدیثی اصفهان و مهاجرت علمای شیعی از تمام نقاط به این سرزمین، اشتیاق عجیبی جهت فعالیتهای حدیثی شروع شد و تعداد زیادی از آثار حدیثی بنا به درخواست افاضل و شاگردان علما از ایشان، نگاشته شده است. محمّد تقی مجلسی در مقدمه روضة المتقین فی شرح من لایحضره الفقیه، انگیزه نگارش کتاب را درخواست عدهای از دوستان دینی و اهل یقین جهت بیان اسرار احادیث دانسته است.۴ محمّد باقر مجلسی انگیزه نگارش مرآة العقول فی شرح اخبار آل الرسول صلی الله علیه و آله و سلم۵ و ملاذ الاخیار فی فهم تهذیب الاخبار۶ را درخواست فرزندش محمد صادق دانسته است. همو در آغاز ترجمه فرحة الغری ابن طاووس۷ نیز بیانی مشابه دارد. محمّد صالح مازندرانی نیز انگیزه نگارش شرح خود بر روضة الکافی را در خواست برخی از بزرگان میداند.۸
6. تلاش علما در جهت همگانی نمودن معارف دینی
در مقدّمه اکثر کتابهای ترجمه شده در این دوره و یا آثارشرح الحدیثی که به زبان فارسی نگاشته شده است، همگانی ساختن معارف حقّه اهل بیت رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم، مورد تأکید قرار گرفته است. جمال الدین محمّد خوانساری و برادرش، محمّد باقر مجلسی۹ و خاندانش۱۰ در این عرصه پیشگام بودهاند. محمّد تقی مجلسی در مقدّمه لوامع صاحبقرانی چنین نگاشته است:
1.. همان، ج۱۴، ص۱۳۳.
2.. الذریعة الی تصانیف الشیعه،ج ۱۳، ص۱۹۲.
3.. همان، ص۱۲۶.
4.. روضة المتقین فی شرح اخبار آل الرسول، ج۱، ص۲ - ۳.
5.. مرآة العقول فی شرح اخبار آل الرسول، ج۱، ص۳.
6.. ملاذ الاخیار فی فهم تهذیب الاخبار، ج۱، ص۴ - ۵.
7.. ترجمه فرحة الغری، ص۵۱.
8.. شرح روضة الکافی، ج۱۱، ص۱۴۰.
9.. حدیث پژوهی، ج۲، ص۲۵۰ - ۲۵۲.
10.ترجمه الفصول المختاره، ص۳۹؛ حدیث پژوهی، ج۲، ص۲۶۵.