بررسی و نقد متفردات کتاب سلیم بن قیس الهلالی - صفحه 79

داشتن معارض در دیگر منابع روایی، از ریشه، با سیره معصومان علیهم السلام، عقاید شیعه، تاریخ صحیح و عقل سلیم همخوانی ندارد. این روایات در سه محور قابل تقسیم است: مطاعن، فضایل و وقایع تاریخی.

3-5-2-1. ارزیابی دسته دوم از متفردات سلیم در محور مطاعن

متفردات سلیم در قالب روایات مطاعن به سه دسته قابل تقسیم است: روایات در طعن خلیفتین، روایات در طعن عایشه و حفصه و روایات در طعن تمام امت اسلام، به جز چهار نفر از اصحاب پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم. این بخش عهده‌دار ارزیابی این گونه روایات است.

3-5-2-1-1. ارزیابی دسته دوم از متفردات سلیم در محور مطاعن خلیفتین

در احادیث متعددی از کتاب ابوبکر و عمر با عنوان گوساله و سامری نام برده شده است.۱ این در حالی است که در منابع روایی دیگر نسبت سامری به عمرو بن العاص و ابوموسی اشعری داده شده و نسبت گوساله نیز به صراحت در مورد ابوبکر به کار نرفته است. جدای از آن، دو نسبت مذکور در کنار هم، مانند روایات سلیم، در روایات دیگر استعمال نشده‌اند؛ برای نمونه، دو روایت زیر قابل ذکر است:

از امام باقر علیه السلام نقل شده است:

۰.مردم پس از رحلت رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم همانند كسانی شدند كه جمعی از هارون و گروهی از گوساله پیروی كردند.۲

این روایت تنها سردرگمی مردم و انحراف آنها را از مسیر ولایت حقیقی در قالب تمثیل بیان می‌کند؛ بدون آن که به طور مستقیم عنوان گوساله و سامری را به ابوبکر و عمر اطلاق نماید.

از علی علیه السلام نقل شده است:

۰.همانا من از رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم شنیدم که می‌فرمود: «امت من در روز قیامت بر پنج پرچم محشور می‌شوند:... دومین پرچم مربوط می‌شود به سامری این امت و آن عمرو بن العاص است...».۳

در این نقل از قول پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم منحرفان از امتش، تک تک معرفی می‌شوند و نسبت

1.. کتاب سلیم، ج۲، ص۵۹۹.

2.. الکافی، ج۸، ص۲۹۶.

3.. الخصال، ج۲، ص۵۷۵.

صفحه از 92