منزل او بستری شود. دوم، آن که پس از رحلت پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم مسلمانان بر سر محل دفن آن حضرت اختلاف کردند و در این هنگام به دستور علی علیه السلام آن حضرت در خانه عایشه، یعنی همانجا که قبض روح شده بود، دفن شد؛۱ در حالی که چنین دستوری با وجود نقل سلیم از علی علیه السلام انتظار نمیرود.
در مورد دوم، یعنی دعای پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم در سدّ نمودن گوشهای عایشه و حفصه، باید گفت که شیخ طوسی این حدیث را به طور کامل در الامالی نقل نموده،۲ اما با این که وی از احادیث متعددی از سلیم در آثار خود استفاده نموده، در نقل این روایت به سلیم اعتماد ننموده و روایت جابر را به جای آن نقل میکند که از بخش مذکور، یعنی سدّ شدن گوشهای همسران پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم در آن ذکری به میان نیامده است و همین مسئله میتواند نشان از عدم اعتماد شیخ طوسی به این روایت سلیم باشد.
3-5-2-1-3. ارزیابی دسته دوم از متفردات سلیم در موضوع مطاعن امت اسلام
ارتداد امت اسلام پس از رحلت رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم به دو شکل در روایات شیعه مطرح شده است:
1. روایاتی که بدون ذکر نام چهار تن از اصحاب رسول خدا (مذکور در روایت سلیم)، به طور کلی قایل به ارتداد مردم پس از رحلت پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم هستند و منظور از آنها خارج شدن از مسیر ولایت بر حق ائمه علیهم السلام است که تعداد آنها در منابع روایی زیاد است.۳
2. روایت سلیم که در آن سخن از درنگ و تردید اصحاب پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم در ماجرای سقیفه به میان آمده و این که پس از کمک خواهی علی علیه السلام در بازپس گرفتن حق خلافت، اعلام آمادگی افراد اندکی گزارش شده است.۴ در کنار این گزارش سلیم نقل دیگری نیز در کتابش در حدیث نوزدهم وجود دارد که در آن به پشیمانی صحابه از کوتاهی در حق علی علیه السلام پس از ماجرای سقیفه اشاره شده است.۵
گر چه میتوان با در کنار هم قرار دادن این دو روایت سلیم (چهارم و نوزدهم) احتمال داد که در لحظات آغازین کمک خواهی علی علیه السلام تنها چهار نفر آمادگی خود را اعلام نمودند، ولی
1.. ر.ک: همان.
2.. امالی الطوسی، ص۲۵۱.
3.. برای نمونه، ر. ک: الکافی، ج۲، ص۴۴۱.
4.. کتاب سلیم، ج۲، ص۵۹۸.
5.. همان، ص۷۲۷.