مجید معارف اشاره كرد كه نویسنده به طور خلاصه و پراكنده از حوزه حدیثی بغداد سخن به میان آورده است؛ در حالی كه انتظار میرفت در این اثر تحقیقی مراكز حدیثی امامیه، به ویژه مركز حدیثی بغداد به تفصیل و با یك نظم منطقی مورد تحلیل بیشتری قرار میگرفت. همچنین در كتاب تاریخ حدیث شیعه، تألیف سید محمد كاظم طباطبایی _ كه تاریخ حدیث امامیه را در دو مرحله عصر حضور و عصر غیبت مورد بررسی قرار داده _ اشاره خاصی به مدرسه حدیثی بغداد در عصر حضور نشده است. در كتاب تاریخ حدیث اسدالله جمشیدی و كتاب تاریخ حدیث سید رضا مؤدب، به طور گذرا در حد دو یا سه صفحه، از مركز حدیثی بغداد سخن به میان آمده است.
پایان نامهای با عنوان «بررسی و تحلیل مکتب حدیثی بغداد» نگاشته خانم علیه رضاداد در دانشگاه فردوسی مشهد دفاع شده است كه بیشتر مباحث این پایان نامه به مكتب حدیثی بغداد در قرن چهارم تكیه دارد و نویسنده تنها در چند صفحه انگشتشمار، به معرفی چند تن از اصحاب مقیم بغداد، مانند هشام بنحكم، یونس بن عبدالرحمن و محمد بن عیسی یقطینی بسنده كرده است و مطلب مهمی در باره مدرسه حدیثی بغداد در دوران حضور ارائه نداده است.
همچنین مقالهای با عنوان «تعامل مکتب حدیثی بغداد و ری» در شماره 44 مجله علوم حدیث چاپ رسیده است كه نویسنده این مقاله اصلاً به مدرسه حدیثی بغداد در عصر حضور نپرداخته و تنها به حوزه حدیثی بغداد در قرن چهارم به بعد (بیشتر از نیمه دوم قرن چهارم تا نیمه اول قرن پنجم) توجه نشان داده است.
نوشتار پیش رو میكوشد با بررسی و تبیین چگونگی شكلگیری مركز حدیثی بغداد و حضور جریانهای حدیثگرا و نقشآفرینی خاندانهای حدیث محور امامی در آن مركز و همچنین تولید میراث حدیثی در شهر بغداد، نشان دهد كه در بغداد (در عصر حضور) مدرسه حدیثی امامیه وجود داشته و از جایگاه بلندی نیز در تاریخ امامیه برخوردار بوده است.
1. مهاجرت اصحاب محدث كوفی به بغداد
پس از روی كار آمدن عباسیان، منصور دوانقی دومین و یكی از مقتدرترین خلفای عباسی برای تحكیم خلافت نوپای بنیعباس دست به اقدامات مهمی زد كه ساختن شهر باشكوه بغداد بر روی شهركی به همین نام در نزدیكی شهر مدائن، پایتخت ساسانیان، از آن