الفاظ معرّب در قرآن و حديث - صفحه 610

باب الالف

جُنابى : به ضم ، معرّب جناب ۱ و آن بازى است معروف كه عوام آن را جناخ گويند به حاء ۲ معجمه .
سُمانى : به ضم ، معرّب سمانه يا ۳ سمان و آن مرغى است كه به عربى سلوى و به هندى بودنه گويند .
قُبَيطاء : بر وزن حُميراء و قُبَّيطى به ضم و تشديد باء مفتوح معرّب كبيتاء .
حُبارى : به ضم ، معرّب هبره ۴ كه چرز نيز گويند .
كسرى : به كسر و ۵ فتح ، معرّب خسرو يعنى واسع الملك ، كذا في القاموس .
عيسى ۶ : معرّب ايشوع و آن سريانى است و از اين مركب است بختيشوع ۷ كه مخفف بخت ايشوع ، يعنى بنده عيسى و جبرئيل بن بختيشوع ۸ طبيب نصرانى است كه در زمان مأمون بود .
نشا : معرّب نشاسته .
صا : معرّب چا ، كه به طريق قهوه خورند .
كِسِّيلَى : به كسر كاف و سين مهمله مشدده و سكون ياء حطى و فتح لام ، بر وزن خليفى معرّب كيسلى ۹ كه لفظ هندى است و آن چوبى است مانند روناس مائل به سرخى فربه كننده ۱۰ .
بالغاء : معرّب پاى ها ، في الصحاح : البالغاء : الأكارع ، قال أبو عبيد : و أصلها بالفارسية

1.م : + به ضم.

2.م: خاء.

3.اصل : يعنى.

4.م : هبر.

5.م : - كسر و.

6.م : يسى.

7.م : بخيتشو (اشتباه است ؛ رك : لغت نامه دهخدا).

8.م : بختشوع.

9.م : كهيلى.

10.م : + و معروف به هندى ، كهيلا كهيلى است.

صفحه از 652