نیستند. اما علامه طباطبایی در حجاب بودن خداوند را از خلق این گونه تفسیر می‌کند که خلق خود حجاب هستند و پرده دیگری در این میان نیست و سپس با اشاره به روایاتی که از وجود حجاب میان خداوند و خلق گزارش می‌دهد، نتیجه می‌گیرد ذات اشیا با وجودهای به عاریت گرفته خود، حجاب هستند و تنها با غفلت از ذات، شهود تحقق می‌یابد.^۱ در واقع، نگاه استقلالی به اشیا را حجاب مانع از وصول به حق می‌داند.

یافته‌های این تحقیق حاکی از آن است که سه گونه معنا از کاربرد واژه حجاب در میان روایات به چشم می‌خورد:

گونه اول، روایاتی هستند که در آنها مراد از حجاب همان مفهوم لغوی مانع، پوشش و... است؛ برای نمونه در زبان روایات از «روزه» به حجاب تعبیر شده است؛ زیرا نوعی مانع است که خداوند متعال بر زبان، گوش، چشم و... افکنده تا انسان را از آتش جهنم بپوشاند.^۲ و یا روایت می‌فرماید عایشه حجاب خداوند و رسول را هتک کرد و در خانه نماند که مراد، همان مفهوم لغوی از کلمه حجاب است.^۳ یا بیان شده که میان بندگان و روزی آنها پوشش و حجابی است که با صبر می‌توانند از راه حلال آن را به دست آورند و اگر صبر نورزند و این حجاب را بدرند، آن را حرام به دست خواهند آورد.^۴ و یا فرموده که میان دو مؤمن پرده و پوششی از جانب خداوند زده شده که در صورت گفتن ناشایست‌ها این حجاب دریده خواهد شد^۵ و یا این که می‌فرماید ما بین انسان و پندپذیری حجاب و پوششی از غرور نهفته است.^۶

گونه دوم، روایاتی هستند که واژه حجاب را به معنای «نوعی محافظ و نگهدارنده» _ که در اصطلاح «حرز» نامیده می‌شود _ به کار برده‌اند. این قسم از کاربرد واژه حجاب در میان ادعیه و حرزها فراوان به چشم می‌خورد؛ به گونه‌ای که ابن طاووس در مهج الدعوات بابی را تحت عنوان «ذکر ما نختاره فی الحجب المرویة عن النبی و الأئمة علیهم السّلام التی احتجبوا بها ممن أراد الإساءة» گشوده و ذیل آن حجاب‌های هر یک از ائمه اطهار علیهم السّلام را به تفکیک بیان می‌دارد.^۷