به این ترتیب، به وسیله قرینهای قرآنی به تصحیف در متن روایت پی برده و آن را اصلاح نمودیم.
نمونه دوم
سید ابن طاووس در کتاب التحصین بخشی از حدیث غدیر را به این صورت نقل نموده است:
۰.مَعَاشِرَ النَّاسِ! تَدَبَّرُوا الْقُرْآنَ وَ افْهَمُوا آیَاتِهِ وَ مُحْكَمَاتِهِ وَ لَا تَبْتَغُوا مُتَشَابِهَه.۱
تردیدی نیست که رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم در این کلام، نظر به آیه هفتم سوره آلعمران داشتهاند:
۰.«هُوَ الَّذی أَنْزَلَ عَلَیْكَ الْكِتابَ مِنْهُ آیاتٌ مُحْكَماتٌ هُنَّ أُمُّ الْكِتابِ وَ أُخَرُ مُتَشابِهاتٌ فَأَمَّا الَّذینَ فی قُلُوبِهِمْ زَیْغٌ فَیَتَّبِعُونَ ما تَشابَهَ مِنْهُ ابْتِغاءَ الْفِتْنَةِ وَ ابْتِغاءَ تَأْویلِهِ وَ ما یَعْلَمُ تَأْویلَهُ إِلاَّ اللَّهُ وَ الرَّاسِخُونَ فِی الْعِلْمِ یَقُولُونَ آمَنَّا بِهِ كُلٌّ مِنْ عِنْدِ رَبِّنا وَ ما یَذَّكَّرُ إِلاَّ أُولُوا الْأَلْباب».۲
از آن جا که آیه میفرماید: «فَیَتَّبِعُونَ ما تَشابَهَ مِنْهُ»، این گونه به نظر میرسد که عبارت «لَا تَبْتَغُوا مُتَشَابِهَه» در روایتْ دچار تصحیف شده باشد و عبارت درستْ «لَا تَتَّبِعُوا مُتَشَابِهَه» باشد. همین عبارت را سید بنطاووس در کتاب الیقین باختصاص مولانا علیّ علیه السلام بإمرة المؤمنین به این صورت نقل نموده است:
۰.مَعَاشِرَ النَّاسِ تَدَبَّرُوا الْقُرْآنَ وَ افْهَمُوا آیَاتِهِ وَ انْظُرُوا فِی مُحْكَمَاتِهِ وَ لَا تَتَّبِعُوا مُتَشَابِهَه.۳
بنا بر این، با قرینهای که از قرآن به دست آمد، میتوان به طور قطع، عبارت اول را تصحیف شده دانست.
نمونه سوم
در کتاب العدد القویّة لدفع المخاوف الیومیة بخشی از حدیث شریف غدیر به این صورت عنوان شده است:
۰.مَعَاشِرَ النَّاسِ! إِنِّی أَدَعُهَا إِمَامَةً وِرَاثَةً، وَ قَدْ بَلَّغْتُ مَا بَلَّغْتُ حُجَّةً عَلَی كُلِ حَاضِرٍ وَ غَائِبٍ وَ عَلَی كُلِّ أَحَدٍ مِمَّنْ وُلِدَ، أَوْ شَهِدَ وَ لَمْ یُولَدْ، وَ لَمْ یَشْهَدْ یُبَلِّغُ الْحَاضِرُ الْغَائِبَ وَ الْوَالِدُ الْوَلَدَ إِلَی یَوْمِ الْقِیَامَةِ، وَ سَیَجْعَلُونَهَا مُلْكاً وَ اغْتِصَاباً، فَعِنْدَهَا یَفْرُغُ لَكُمْ أَیُّهَ الثَّقَلانِ مَنْ یَفْرُغُ،
1.. التحصین لأسرار ما زاد من كتاب الیقین، ص۵۸۳.
2.. سوره آل عمران، آیه ۷.
3.. الیقین باختصاص مولانا علی( بإمرة المؤمنین، ص۳۵۱.