جايگاه اين ضرب المثل در فرهنگ عرب جاهلي
کاربرد اين ضرب المثل نشان مي‌دهد که استفاده از اين ضرب المثل وقتي بوده که غيرت و تعصّب جاهلي کسي بر انگيخته مي‌شده و مي‌خواسته به هر طريق ممکن و با هر نتيجه و عاقبتي، چيزي را که ننگ مي‌دانسته از خود دور کند، حتي اگر طريق ياد شده سرانجامي چون ورود به جهنم را در پي مي‌داشت. بدين ترتيب، او براي دست‌يابي به غرور، نخوت و عزّت خيالي خود، حاضر بود از خط قرمز سخط الهي نيز عبور کند و حتي بدين کار خود مباهات کند. اين انديشه، نشان از آن داشت که عرب جاهلي براي خود و غرورش، حرمت و ارزشي بيش از آفريدگارش قائل بود و از اين رو بود که حاضر مي‌شد خواست الهي را نسبت به رعايت ارزش‌هاي اخلاقي و لزوم پرهيز از زشتي‌ها ناديده بگيرد و حرمت‌شکني کند. چنان که او در اين مسير حاضر بود عواطف و احساسات خود را زير پا نهد و نوزاد دخترش را زنده به گور کند (صبح الأعشي في صناعة الإنشاء، ج 1، ص 460: «و منها و أد البنات ـ و هو قتلهنّ ـ . كانوا يقتلونهنّ خشية العار. و ممن
