استخاره و اراده خداوند - صفحه 43

دعاي استخاره كه «خدايا براي من اختيار كن» يعني از ميان دو امر، شايسته‌ترين آن را براي من برگزين و خير مرا در آن قرار ده ( النهاية في غريب الحديث، ج 2، ص 91).

خير در متون ديني

واژه خير در متون ديني معناي جديدي نيافته و به اصطلاح، حقيقت شرعي نيست. يعني شارع معنا و مفهوم خاصي را براي اين واژه تأسيس نكرده بلكه در همان معناي لغوي، متعارف و متفاهم عرفي خود به كار برده است. امّا به انسان گوشزد كرده كه به خير و شرّ واقعي خود آگاه نيست و اموري را به اشتباه خير ميداند در حالي كه در حقيقت شرّ او است و بالعكس. از اين رو، مصاديقي را نيز به عنوان خير انسان بر شمرده است.

عدم آگاهي انسان از خير و شرّ واقعي خود

شايد دليل اصلي براي طلب خير از خدا، عدم آگاهي انسان به خير و صلاح واقعي خود باشد. پس بهترين راه آن است که انسان زندگي خود را به طور طبيعي پيش ببرد و نيز از کسي که به خير و شرّ او آگاهي کامل دارد خواستار خير باشد. مانند فرزند خردسالي که به بسياري از امور خود آگاهي کامل و صحيح ندارد که در اين صورت، بهترين راه براي او آن است که تصميم‌گيري در آن امور را به والدين خود بسپارد.
در تأييد اين مطلب به ذکر دو آيه و دو حديث بسنده ميكنيم:
در آيه 216 سوره بقره، پيرامون آثار مثبت پيكار و جهاد در راه خدا در عين سختي آن چنين آمده است:
كتب عليكم القتال وهو كره لكم وعسي ان تكرهوا شيئا وهو خير لكم وعسي ان تحبوا شيئا وهو شر لكم والله يعلم وانتم لا تعلمون
بر شما، پيكار و جنگ واجب شده است، در حالي كه بر شما ناگوار است. و چه بسا چيزي را خوش نمي‌ داريد حال آن كه آن چيز براي شما خير است. و چه بسا چيزي را دوست مي‌ داريد حال آن كه براي شما شرّ است. و خدا مي داند و شما نمي‌ دانيد.
و نيز در آيه 19 از سوره نساء، در باره رفتار نيك با زنان حتي با زناني كه مرد از (ظاهر) آن‌ها خوشش نميآيد، چنين آمده است:
فإن كرهتموهن فعسي أن تكرهوا شيئا ويجعل الله فيه خيرا كثيراً؛
پس اگر از آنان (زنانتان) خوشتان نيامد، پس چه بسا چيزي را خوش نمي داريد حال آن كه خدا در آن خير فراوان قرار مي دهد.
در پايانِ دعايي كوتاه امّا پر محتوا و با مضاميني بس عالي از امام علي عليه السلام، اين عبارت چشم را مينوازد:

صفحه از 61