سبک‏شناسي كتاب مختصر تاريخ دمشق - صفحه 88

آورديم، از كتاب مختصر تاريخ دمشق مي آوريم تا خوانندگان با مقايسه اين دو بخش، به شيوه كوتاه نگاري ابن منظور واقف گردند (ج 23، ص 77، ش 112).
محمّد بن علي بن الحسين بن علي بن أبي طالب الباقر.
ابو جعفر الهاشمي
باقر العلم
أوفده عمر بن عبد العزيز عليه حين ولي الخلافة، يستشيره في بعض أمور.
حدّث عن جابر بن عبد الله قال: كان رسول الله صلي الله عليه و آله إذا وقف... .
در مجموع، شيوه تلخيص متني ابن منظور در اين كتاب بر محورهاي ذيل استوار است:
1. تلخيص نسب‌نامه. بيشتر اسامي انساب، در حلقه هاي بالا حذف شده است.
2. توضيحات. موطن اصلي مترجم، اتّفاق هاي مهم و محل هاي سماع او معمولاً حذف گرديده است.
3. نام شاگردان و برخي اساتيد. نام شاگردان، اصلاً نمي آيد، ولي نام بعضي از اساتيد به گونه اي ظريف آمده است.
ابن عساكر در ابتدا ذيل عنوان «روي عن» اساتيد مترجم را نام مي برد، ولي ابن منظور اصلاً چنين بخشي ندارد. امّا گاهي در روايتي كه از مترجم نقل مي كند، نام استاد او را در ابتدا مي آورد.

د. سندها

فاصله زماني ابن عساكر با عصر نبوي و احتياط او در اين كه حتي تاريخ ها را با سند خويش بيان كند، سبب شده كه اثر او بسيار مطوّل و خسته‌كننده شود. ابن منظور، تمام اسانيد را حذف كرده است. بنا بر اين، همه روايات كتاب مختصر تاريخ دمشق، مرسل است.
اين كار سبب شده كه حجم زيادي از كتاب ابن عساكر كه براي خوانندگان عمومي فايده اي نداشت، حذف گردد و امروزه ما مختصر تاريخ دمشق را براي مطالعه بسيار مطلوب تر مي يابيم. بويژه اين كه ابن عساكر در بسياري از احاديث، چندين سند طولاني را براي يك متن ارائه مي كند.

ه . احاديث مشابه

اهل سنّت، ملاک تعدّد حديث را، متن و سند مي دانند و اگر متن روايتي چندين سند داشته باشد، هر كدام را يک حديث مي شمارند. از اين رو، چند روايت متشابه المتن را به دليل داشتن سندهاي متفاوت، جداگانه نقل مي كنند و اين باعث تكرار متون احاديث مي شود (بويژه در مسانيد و مصنف ها). و ابن عساكر از اين شيوه در كتابش استفاده كرده است.

صفحه از 90