کار مضاعف و همّت مضاعف در سخن و سيره پيشوايان دين - صفحه 220

کشاورزي و زراعت، برترين کارها نزد خداوند

از مهم‌ترين بخش‌هاي اقتصادي جامعه، بخش کشاورزي و زراعت است. پيشينه زراعت و کشاورزي در تاريخ زمين به اندازه حيات بشر است. در سيره پيشوايان دين، هر جا سخن از افزايش توليد بوده، بيشتر از کشارزي و زراعت ياد شده است. آن گونه که در احاديث ذکر خواهد شد، بسياري از پيامبران خدا کشاورز بودند و در کنار مشاغل ديگري همچون چوپاني، از کار زراعت نيز ارتزاق مي‌نمودند.
بنا بر اين، شکوفايي اين بخش در جامعه اسلامي، بايد بيش از پيش مورد توجّه و برنامه‌ريزي مسئولان قرار گيرد و در سند چشم‌انداز براي اين بخش و کشاورزان زحمت‌کش، جايگاه ويژه و درخوري قائل شوند.
نکته‌اي که نبايد از آن غافل شد، اسراف‌هاي فراواني است که در مصرف محصولات کشاورزي، بويژه نان، در کشور ما مشاهده مي‌شود. بر اساس آمار و ارقام، بالاترين نرخ مصرف سرانه نان در جهان، به کشور ما اختصاص دارد. مصرف سالانه سيزده ميليون تن گندم در کشور، نشان‌دهنده اسراف و ضايع ساختن درصد بالايي از اين محصول ارزش‌مند در مراحل گوناگون توليد تا توزيع است. (ر. ک: کتاب مسابقه کتاب‌خواني سومين جشنواره ملّي بهار، مقاله «اصلاح الگوي مصرف از نظر اقتصادي») در اهميت و ارزش نان همين بس که خاتم پيامبران حضرت محمد مصطفي صلي الله عليه و آله مي‌فرمايد:
اکرموا الخبز، فانّه قد عمل فيه ما بين العرش الي الارض و ما فيها من کثير من خلقه؛
نان را عزيز داريد، چه آن که عوامل سماوي و ارضي و بسياري از آفريده‌هاي الهي، در ايجاد آن مؤثّر بوده‌اند. (بحار الأنوار، ج 3، ص 161)

کشاورزي و زراعت، به دليل آن که نفع و سودش همگاني است، در منظر پيشوايان دين، برترين کارها به شمار آمده است. امام باقر عليه السلام مي‌فرمايد:
خير الاعمال، زرع يزرعه فيأکل منه البر و الفاجر؛
بهترين کارها، زراعت است که محصول آن را نيکوکار و بدکار مي‌خورند. (همان، ج 23، ص 20)

هم‌چنين، کشاورزي از محبوب‌ترين کارها در نزد خداست و شغل بسياري از پيامبران و اولياي الهي بوده است. امام صادق عليه السلام مي‌فرمايد:
کنوز الله في ارضه و ما في الأعمال شيء احبّ الي الله من الزراعة. و ما بعث الله نبياً الّا زارعاً الّا ادريس عليه السلام فانّه کان خياطاً؛

صفحه از 223