انّ الذي يطلب من فضل يکفّ به عياله، اعظم اجراً من المجاهد في سبيل الله؛
آن کس که براي معاش خانواده خود فعاليت مي‌کند و از پي روزي مي‌رود، اجرش از مجاهد راه خدا، بزرگ‌تر است. ( تحف العقول عن آل الرسول، ص 445)
شرافت کار و بي نيازي، به اندازه‌اي اهميت دارد که رسول اکرم صلي الله عليه و آله کار سنگين و مشقت زا را، برتر و والاتر از درخواست کمک از ثروت‌مند مي‌داند:
?ن يحتطب الرجل علي ظهره فيبيعه و يستغني به و يتصدّق بفضله، خير من أن يسال رجلاً آتاه الله من فضله، فيعطيه أو يمنعه؛
اگر مردي براي خارکني به بيابان برود و هيزم‌ها را با دوش خود حمل نمايد و آن را بفروشد، خويشتن را بي نياز کند و اضافه‌اش را صدقه بدهد، بهتر از آن است که از ثروت‌مندي که خدا به او داده است، درخواست کمک نمايد؛ خواه مرد متمکّن به او چيزي بدهد يا محرومش سازد. ( تنبيه الخواطر، ج 2، ص 229)
کار براي کسب روزي حلال و تأمين زندگي، در منظر معصومان عليهم السلام به قدري مورد توجّه و سرنوشت‌ساز است که عدم کسب معاش و ترک کار، از عوامل عدم استجابت دعا خوانده شده است. علي بن عبد العزيز از امام صادق عليه السلام روايت مي‌کند:
قال لي: ما فعل عمر بن مسلم؟ قلت: جعلت فداک، اقبل علي العبادة و ترک التجارة. فقال: ويحه، امّا علم أنّ تارک الطلب لا يستجاب له دعوات؟؛
امام صادق عليه السلام به من فرمود؟ عمر بن مسلم چه کرد؟ عرض کردم: او به عبادت خدا روي آورده و تجارت را ترک گفته است. حضرت از عمل او اظهار تأسّف کرد و فرمود: مگر نمي‌داند که هر کس طلب معاش را ترک نمايد، دعايش مستجاب نخواهد شد؟
( لئالي الأخبار، ص 133)
سيره عملي پيشوايان دين نيز مصداق روشني از تشويق به کار و تلاش مضاعف است. در اين جا به سه روايت اشاره مي‌کنيم.
ابو عمرو شيباني مي‌گويد:
امام صادق عليه السلام را ديدم که بيلي در دست و جامه خشني در بر داشت. در محوطه شخصي خود کار مي‌کرد و عرق از پشتش مي‌ريخت. عرض کردم: بيل را به من بدهيد تا کار شما را انجام دهم. حضرت فرمود: دوست دارم که مرد در به دست آوردن معاش، آزار حرارت آفتاب را ببيند و رنج آن را تحمل نمايد ( الکافي، ج 5، ص 76).
علي بن حمزه مي‌گويد:
حضرت ابي الحسن عليه السلام را ديدم که در زمين خود کار مي‌کند و قدم‌هاي مبارکش غرق عرق شده است. عرض کردم: مردان کار کجا هستند که شما شخصاً زحمت مي‌کشيد؟ حضرت جواب فرمود: کساني که از من و پدرم بهتر بودند، کار مي‌کردند. پرسيدم آن‌ها کيستند؟ حضرت فرمود: رسول خدا و امير المؤمنين و تمام پدرانم با دست خود کار
