البته در کاربرد حزم و احتياط نبايد افراط و تفريط شود. حزم و احتياط، هنگامي سبب پيروزي و شناخت حق مي‌گردد که به اعتدال به کار رود.
امام حسن عسکري عليه السلام در اين زمينه مي‌فرمايد:
للحزم مقداراً، فان زاد عليه فهو جبن؛
احتياط و محکم‌کاري، اندازه‌اي دارد که اگر از حدّش فزون‌تر شود، ترس خواهد بود. (بحار الأنوار، ج ۱۷، ص ۲۱۸)

د. توکّل بر خداوند

توکّل در فرهنگ اسلامي، به همان معناي لغوي خود به کار رفته است. توکّل، از مادّه وکالت و به معناي «به ديگري اعتماد کردن، کار خود را به خدا حواله کردن، به اميد خدا بودن» (فرهنگ معين، واژه توکّل) آمده است. توکّل در فرهنگ اسلامي، صرفاً يک ارزش اخلاقي نيست بلکه پايه ايمان و اعتقاد به خالق يکتاست. انسان مؤمن بايد تا آن جا که در توان دارد تلاش و کوشش نمايد و آن چه را که از قدرت و توانش بيرون است به خدا واگذار کند و با توکّل، نتيجه کار خويش را به خالق هستي‌بخش بسپرد و به وسيله آن، ناراحتي و دلهره را از وجودش بپالايد.
حضرت علي عليه السلام مي‌فرمايد:
التوکّل خير عماد؛
توکّل، بهترين تکيه‌گاه است. (غرر الحکم ودرر الکلم، ص 196، ح 3855)
توکّل حقيقي، توکّلي است که انسان همه چيز را از سوي پروردگار و به اذن و فرمان او بداند.
بنا بر اين، قلب انسان مؤمن بايد کانون توکّل بر خداوند باشد. دراين صورت، هم احساس بي نيازي از ما سوي الله مي کند و هم احساس عزّت و قدرت؛ چرا که بر قدرتي تکيه کرده که بالاتر از همه چيز، بي نياز از همه کس و همه چيز، و قدرتي شکست ناپذير است. و اين آزادگي انسان مؤمن با توکّل است.
همين معنا، با تعبير لطيف ديگري از امام باقر عليه السلام نقل شده است:
من توکّل علي الله، لايغلب و من اعتصم بالله، لايهزم؛