ابومخنف و بررسی اسنادی و محتوایی اثر او «مقتل الحسین علیه السلام» - صفحه 66

معاویه از دنیا رفته بود.۱

2. روایت عمار دهنی (ق۱): ایشان نحوه ارسال نامه و دستور گرفتن بیعت از امام حسین _ علیه السلام _ و نقش بنی امیه را شرح نمی‌دهد. روایت عمار دهنی به این صورت است:

به ابوجعفر گفتم: قتل حسین _ علیه السلام _ را چنان به من بگو که گویی خود حاضر بوده‌ام. گفت: معاویه مٌرد و ولید بن عتبه والی مدینه بود. پس کسی را به سوی حسین _ علیه السلام _ فرستاد تا از او بیعت بگیرد. آن حضرت _ علیه السلام _ گفت: با من مدارا کن و مهلت بده. ولید قبول کرد. آن‌گاه ایشان به مکه رفت و در آن‌جا نامه‌های کوفیان برای او آمد.۲

هیچ یک این خبر را نقل نکرده‌اند که این حاکی از اهمیت ندادن به این خبر است.

دقت در ضبط اسامی

در الامامة و السیاسة ابن قتیبه (م213ق) مشاهده شده که نام عمر بن سعد، عمرو بن سعید ضبط شده است؛۳ در حالی که عمرو بن سعید اشدق (م۷۰ق) یکی از امرای اموی است که حاکم مکه در حدود سال ۶۰ق، بود.۴ چنین بی‌دقتی‌هایی در اثر ابو مخنف دیده‌ نمی‌شود.

2) تحلیل درون متنی

با بررسی متن مقتل ابو مخنف برخی از ویژگی‌ها و توانایی‌های این اثر مورد ملاحظه قرار می‌گیرند. این ویژگی‌ها تبیین کننده نوع بیان ابو مخنف و عوامل منسجم کننده آن است. در این بخش اغلب به داشته‌های مقتل اشاره می‌شود.

بیان غیر داستانی

زبان ابو مخنف در بیان حوادث، واقع‌گرا و غیرداستانی است.۵ در مقایسه مقتل مجعول ابو مخنف و مقتل موجود در تاریخ الطبری، عنصر داستان‌سرایی را می‌توان

1.. الاعلام، ج۳، ص۳۱۱-۳۱۲.

2.. تاریخ الطبری، ج۴، ص۲۵۷-۲۵۸.

3.. الامامه و السیاسه، ج۲، ص۴.

4.. الاعلام، ج۵، ص۷۸.

5.. الخوارج و الشیعه، ص۱۱۳-۱۱۴.

صفحه از 85