طفاوی،۱ الآداب و تفسیر القرآن احمد بن محمّد سَبیعیّ هَمْدانی،۲ الآراء و الدیانات حسن بن موسی نوبختی،۳ النوادر احمد بن ابراهیم انصاری،۴ التأدیب یا همان یوم و لیلة احمد بن عبدالله معروف به ابن خانبه،۵ المصابیح احمد بن حسن اسفرایینی،۶ الرجال محمّد بن حسن مُحاربیّ۷ و تفسیر أسماء الله [تعالی] و ما یدعیٰ به محمّد بن جعفر به بُطَّة قمی۸ سبب تحسین و تمجید قدما از آنها بوده است.
ابو جعفر احمد بن هِلال عَبَرتایی از جمله راویان محل بحث در میان راویان شیعی است. ابن غضایری احادیث منقول به واسطه وی را به دیده تردید نگریسته است، جز آن دسته احادیثی که او از دو کتاب المشیخة حسن بن محبوب و نوادر محمّد بن أبی عمیر روایت کرده است. ظاهراً شهرت و وثوق به این دو کتاب و وجود روایتهای دیگر از آن دو دلیل این دیدگاه ابن غضایری بوده است که عبارت «و قَد سَمِعَ هذَیْنِ الْکِتابَیْنِ جُلَّةُ أصْحابِ الْحَدیثِ و اعْتَمدوهُ فیهما»۹ به روشنی اشاره به همین مسأله دارد.
سخن نقادانه شیخ مفید در خصوص حدیث «اتَّقُوا فِرَاسَةَ الْمُؤْمِنِ فَإِنَّهُ یَنْظُرُ بِنُورِ اللهِ عَزَّ وَ جَلَّ» نشان‌گر توجه متقدّمان به این قرینه در ارزیابیهای صدور احادیث در کنار بررسی منابع مکتوب حدیثی است. یکی از دلایل تشکیک وی در صدور این حدیث، نبود آن در کتابهای حدیثی مورد اعتماد است که به گفته وی:
این حدیثی است که برای آن سندی متّصل نمی‌شناسیم و آن را در اصول مورد اعتماد نیافتیم و حدیثی که حُکمش چنین است، استناد به آن و استدلال به مضمون آن صحیح نیست.۱۰
1.. همان، ص۳۸.
2.. همان، ص۹۴-۹۵.
3.. همان، ص۶۳.
4.. همان، ص۸۴.
5.. همان، ص۹۱.
6.. همان، ص۹۳.
7.. همان، ص۳۵۰.
8.. همان، ص۳۷۳.
9.. رجال ابن الغضائری، ص۱۱۱-۱۱۲.
10.. المسائل العکبریة، ص۹۴. سخن شیخ مفید که این حدیث را بدون سند متصل دانسته جای شگفتی دارد؛ چه آن که در منابع حدیثی شیعه با سند متصل ذکر شده است (ر.ک: الکافی، ج۱، ص۲۱۸؛ علل الشرائع، ج۱، ص۱۷۳-۱۷۴؛ عیون اخبار الرضا، ج۱، ص۲۱۶؛ معانی الأخبار، ص۳۵۰). از میان محدثان اهل سنّت، ترمذی (سنن الترمذی، ج۴، ص۳۶۰-۳۶۱) نیز این حدیث را غریب دانسته است.
