99 ـ بدترين مردم

1

پيامبر صلى‏الله‏عليه‏و‏آله:

۰.شَرُّ النَّاسِ عِنْدَ اللَّهِ يَوْمَ الْقِيَامَةِ الَّذِينَ يُكْرَمُونَ اتِّقَاءَ شَرِّهِمْ؛^۱

۰.بدترينِ مردم، نزد خدا در قيامت، كسى است كه، براى در امان ماندن از شرّش، به او احترام بگذارند.

2

پيامبر صلى‏الله‏عليه‏و‏آله:

۰.شَرُّ النّاسِ الظّانُّونَ وَ شَرُّ الظّانِّينَ المُتَجَسِّسونَ وَ شَرُّ الْمُتَجَسِّسينَ القَوّالونَ وَ شَرُّ القَوّالينَ الهَتّاكونَ؛^۲

۰.بدترينِ مردم، بدگمانانند و بدترين بدگمانان تجسس كنندگانند و بدترين تجسس كنندگان بازگو كنندگانند و بدترين بازگو كنندگان پرده‏درانند.

3

پيامبر صلى‏الله‏عليه‏و‏آله:

۰.شَرُّ النّاسِ الضَّيِّقُ عَلى اَهْلِهِ، قالوا يا رَسُولَ اللّه‏ِ وَ كَيْفَ يَكُونُ ضَيِّقا عَلى اَهْلِهِ قالَ: الرَّجُلُ اِذا دَخَلَ بَيْتَهُ خَشَعَتِ امْرَأَتُهُ وَ هَرَبَ وَلَدُهُ وَ فَرَّ فَاِذا خَرَجَ ضَحِكَتِ امْرَأَتُهُ وَ اسْتَأْنَسَ اَهْلُ بَيْتِهِ؛^۳

۰.بدترينِ مردم كسى است كه بر خانواده‏اش سخت‏گير باشد. گفتند اى رسول خدا! سخت‏گيرى بر خانواده چگونه است؟ فرمودند: مرد وقتى وارد خانه شود، همسرش از او هراسان و فرزندان از او گريزان شده، فرار كنند و چون بيرون رود همسرش شاد گردد و خانواده‏اش با يكديگر انس گيرند.

4

پيامبر صلى‏الله‏عليه‏و‏آله:

۰.يا عَلىُّ، شَرُّ النّاسِ مَنْ باعَ آخِرَتَهُ بِدُنْياهُ وَ شَرٌّ مِنْ ذلِكَ مَنْ باعَ آخِرَتَهُ بِدُنْيا غَيْرِهِ؛^۴

۰.اى على، بدترين مردم كسى است كه آخرت خود را به دنياى خود بفروشد و بدتر از او كسى است كه آخرت خود را به دنياى ديگرى بفروشد.

5

پيامبر صلى‏الله‏عليه‏و‏آله:

۰.مِن شَرِّ الناسِ عِندَ اللّه‏ِ عَزَّوجلَّ يَومَ القيامَةِ ذُو الوَجهَينِ ؛^۵

۰.بدترينِ مردم، نزد خداوند عزيز و جليل در روز قيامت، آدمِ دو روست.

6

پيامبر صلى‏الله‏عليه‏و‏آله:

۰.شَرُّ الناسِ فاسِقٌ قَرَأ كتابَ اللّه‏ِ وتَفَقَّهَ في دِينِ اللّه‏ِ، ثُمّ بَذَلَ نَفسَهُ لِفاجِرٍ... ؛^۶

۰.بدترينِ مردم، كسى است كه كتاب خدا را بخواند و دين شناس شود؛ امّا در خدمت ظالمان قرار گيرد.

7

پيامبر صلى‏الله‏عليه‏و‏آله:

۰.شَرُّ النّاسِ مَن أكَلَ وَحدَهُ، ومَنَعَ رِفدَهُ، وجَلَدَ عَبدَهُ؛^۷

۰.بدترينِ مردم كسى است كه تنها بخورد و از بخشش دريغ كند و زيردستانش را بزند.

8

پيامبر صلى‏الله‏عليه‏و‏آله:

۰.يا عَلىُّ شَرُّ النّاسِ مَنِ اتَّهَمَ اللّه‏َ فى قَضائِهِ؛^۸

۰.اى على، بدترين مردم كسانى هستند كه خداوند را در قضا و قدرش (به بى عدالتى) متهم كنند.

9

امام على عليه‏السلام:

۰.شَرُّ النّاسِ مَنْ لا يَعْفو عَنِ الزَّلَّةِ وَ لا يَسْتُرُ الْعَوْرَةَ؛^۹

۰.بدترينِ مردم كسى است كه خطا را نمى‏بخشد و عيب (ديگران) را نمى‏پوشاند.

10

امام على عليه‏السلام:

۰.شَرُّ النّاسِ مَنْ لا يَقْبَلُ الْعُذرَ وَ لا يُقيلُ الذَّنْبَ؛^۱۰

۰.بدترينِ مردم، كسى است كه عُذر را نمى‏پذيرد و خطا را نمى‏بخشد.