21 ـ آخرت

1

پيامبر صلى‏الله‏عليه‏و‏آله:

۰.وَاللّه‏ِ مَا الدُّنيا فِي الآخِرَةِ إلاّ مِثلُما يَجعَلُ أحَدُكُم إصبَعَهُ هذِهِ فِي اليَمِّ، فَليَنظُر بِمَ تَرجِعُ!^۱

۰.به خدا سوگند كه دنيا در مقايسه با آخرت، جز مانند اين كه يكى از شما اين انگشتش را در دريا فرو ببرد نيست پس بنگرد انگشتش را با چه [مقدار آب] باز مى‏گردد (دنيا در برابر آخرت به اندازه اين نم است در برابر دريا).

2

پيامبر صلى‏الله‏عليه‏و‏آله:

۰.اِعمَل لِدُنياكَ كَأَنَّكَ تَعيشُ أبَدا، وَاعمَل لاِخِرَتِكَ كَأَنَّكَ تَموتُ غَدا ؛^۲

۰.آخرت را چنان برايش بكوش كه گويا فردا مى‏ميرى؛ و دنيا را چنان، كه گويا تا ابد زنده‏اى.

3

پيامبر صلى‏الله‏عليه‏و‏آله:

۰.إنَّهُ سُبحانَهُ وتَعالى يُعطِي الدُّنيا لِمَن يُحِبُّ ويُبغِضُ، ولا يُعطِي الآخِرَةَ إلاّ أهلَ صِفوَتِهِ ومَحَبَّتِهِ؛^۳

۰.خداوند پاكِ والا، دنيا را به دوست و دشمن مى‏دهد ؛ امّا آخرت را جز به كسانى كه برگزيده و محبوب او باشند، نمى‏دهد.

4

پيامبر صلى‏الله‏عليه‏و‏آله:

۰.مَن آثَرَ الدُّنيا عَلَى الآخِرَةِ حُرِمَهُما جَميعا، ومَن آثَرَ الآخِرَةَ عَلَى الدُّنيا أصابَهُما جَميعا ؛^۴

۰.آخرت را ترجيح دادن به دنيا، سبب رسيدن به هر دو؛ و دنيا را برگزيدن، باعث محروميّت از هر دو است.

5

امام صادق عليه‏السلام:

۰.مَن طَلَبَ الدُّنيا بِغَيرِ حَقٍّ، حُرِمَ الآخِرَةَ بِحَقٍّ ؛^۵

۰.آخرت، به حق از دست مى‏رود وقتى دنيا به ناحقّ طلبيده شود.

6

امام على عليه‏السلام:

۰.الَّذي يَستَحِقُّ اسمَ السَّعادَةِ عَلَى الحَقيقَةِ سَعادَةُ الآخِرَةِ، وهِيَ أربَعَةُ أنواعٍ: بَقاءٌ بِلا فَناءٍ، وعِلمٌ بِلا جَهلٍ، وقُدرَةٌ بِلا عَجزٍ، وغِنىً بِلا فَقرٍ؛^۶

۰.ـ در گفتارهاى كوتاه منسوب به ايشان ـ: آنچه حقيقتا سزاوار نام سعادت است، سعادت آخرت است و آن، چهار نوع است: ماندگارى‏اى كه فنا ندارد، علمى كه با جهل همراه نيست، قدرتى كه با عجز همراه نيست، و توانگرى‏اى كه با فقر همراه نيست.

7

امام على عليه‏السلام:

۰.اِحذَر كُلَّ قَولٍ وفِعلٍ يُؤَدّي إلى فَسادِ الآخِرَةِ وَالدّينِ؛^۷

۰.بپرهيز از هر گفتار و كردارى كه به تباهى آخرت و دين، مى‏انجامد.

8

امام على عليه‏السلام:

۰.لا تَكُن مِمَّن يَرجُو الآخِرَةَ بِغَيرِ العَمَلِ، ويُرَجِّي التَّوبَةَ بِطولِ الأَمَلِ؛^۸

۰.از آن كسانى مباش كه بدون عمل، به آخرت چشم اميد بسته‏اند و بر اثر آرزوى دراز، توبه را به تأخير مى‏افكنند.

9

امام على عليه‏السلام:

۰.لِأَنَّ الدُّنيا دارُ إمهالٍ وإنظارٍ، وَالآخِرَةَ دارُ الجَزاءِ بِلا تَعَبُّدٍ ؛^۹

۰.چون دنيا سراى مهلت و فرصت است، و آخرت، سراى سزاست و نه عبادت و عمل.

10

امام على عليه‏السلام:

۰.تَفَكَّروا أيُّهَا النّاسُ وتَبَصَّروا وَاعتَبِروا وَاتَّعِظوا، وتَزَوَّدوا لِلآخِرَةِ تَسعَدوا؛^۱۰

۰.اى مردم! بينديشيد و بينا شويد و درس عبرت بگيريد و پند بياموزيد و براى آخرت توشه برداريد تا سعادتمند شويد.