30 ـ مردم‏شناسى

1

پيامبر صلى‏الله‏عليه‏و‏آله:

۰.اَلنّاسُ رَجُلانِ: عالِمٌ وَ مُتَعَلِّمٌ وَ لا خَيْرَ فيما سِواهُما؛^۱

۰.مردم، دو گروهند: دانشمند و دانش‏اندوز و در غير اين دو، خيرى نيست.

2

پيامبر صلى‏الله‏عليه‏و‏آله:

۰.اِخْتَبِرُوا النّاسَ بِاَخْدانِهِمْ فَاِنَّ الرَّجُلَ يُخادِنُ مَنْ يُعْجِبُهُ؛^۲

۰.مردم را از دوستانشان بشناسيد، زيرا انسان با كسى رفاقت مى‏كند كه او را مى‏پسندد.

3

پيامبر صلى‏الله‏عليه‏و‏آله:

۰.اَلنّاسُ يَعْمَلونَ بِالْخَيْرِ وَ اِنَّما يُعْطَونَ اُجورَهُمْ عَلى قَدْرِ عُقولِهِمْ؛^۳

۰.مردم، كارهاى خير مى‏كنند، ولى پاداش آنان تنها به اندازه عقلشان عطا مى‏شود.

4

پيامبر صلى‏الله‏عليه‏و‏آله:

۰.اَلنّاسُ مَعادِنُ وَ الْعِرْقُ دَسّاسٌ وَ اَدَبُ السُّوءِ كَعِرْقِ السُّوءِ؛^۴

۰.مردم، همانند معدن‏ها مختلف‏اند و اصل و نسب در انسان بسيار مؤثر است و تربيت بد، همانند اصل و نسبِ بد است.

5

پيامبر صلى‏الله‏عليه‏و‏آله:

۰.اِنَّ ابْنَ آدَمَ لَحَريصٌ عَلى ما مُنِعَ؛^۵

۰.آدمى زاده به آنچه كه از آن منع مى‏شود، حريص است.

6

امام على عليه‏السلام:

۰.اَلنّاسُ اِخْوانٌ فَمَنْ كانَتْ اُخُوَّتُهُ فى غَيْرِ ذاتِ اللّه‏ِ فَهِىَ عَداوَةٌ؛^۶

۰.مردم برادرند، اما آن كه برادرى‏اش براى خدا نباشد، برادرى وى، دشمنى است.

7

امام على عليه‏السلام:

۰.اَلنّاسُ كَالشَّجَرِ شَرابُهُ واحِدٌ وَ ثَمَرُهُ مُخْتَلِفٌ؛^۷

۰.مردم، همانند درختانند كه آبشان يكى و ميوه‏هايشان گوناگون است.

8

امام على عليه‏السلام:

۰.اَلنّاسُ اَعْداءُ ماجَهِلوُا؛^۸

۰.مردم با آنچه آشنا نيستند دشمنى مى‏ورزند.

9

امام على عليه‏السلام:

۰.اَلنّاسُ مَنْقوصونَ مَدْخولونَ اِلاّ مَنْ عَصَمَ اللّه‏ُ؛^۹

۰.مردم، داراى عيب و نقص‏اند، مگر كسى كه خداوند او را حفظ كند.

10

امام على عليه‏السلام:

۰.لا يَزالُ النّاسُ بِخَيْرٍ ما تَفاوَتُوا فَاِذَا اسْتَوَوا هَلَكوا؛^۱۰

۰.مردم تا زمانى كه متفاوتند در خيرند، و هرگاه يكسان گردند هلاك مى‏شوند.