سیر تاریخی حدیث در خوزستان و نقش محدثان آن در گسترش حدیث

هادی حجّت ^۱

عبدالرضا رسایی ^۲

چکیده

خوزستان به عنوان دروازه ورود اسلام به ایران یکی از مناطق تاثیر‌گذار در تاریخ و پژوهش‌های حدیثی در ایران به شمار می‌رود. در این پژوهه سیر تاریخی حدیث در خوزستان، از زمان پیامبر اکرم _ صلی الله علیه و آله و سلم _ تا پایان دوره صفوی، در سه دوره متقدمان (پنج قرن اول)، میانی (قرن ششم تا قرن نهم) و متأخران (دوره صفوی) بررسی شده است. بیشتر این محدّثان متعلق به دوره متقدمان‌اند؛ دوره‌‌ای که در آن شمار محدثان اهل سنت فراوان‌تر گزارش شده است. در دوره میانی تعداد محدّثان، به ویژه شیعیان کاهش یافته و در عصر متأخران با ظهور حکومت سادات مشعشعی در خوزستان و به دنبال آن حکومت صفوی در ایران، مجدداً تلاش‌های حدیثی رونق گرفت. این محدثان (بیشتر، محدثان شیعه با دو گرایش اخباری و اصولی) منشأ خلق آثار ارزشمندی در موضوعات مختلف حدیثی، همچون: مجموعه‌های حدیثی، رجال، فقه الحدیث، تفسیر روایی و غیره بودند.

کلید واژه‌ها: محدّثان خوزستان، تاریخ حدیث، کتب حدیثی.

درآمد

سیر تاریخی حدیث در مناطق خاص و شناخت شخصیت‌های حدیثی منتسب به آن مناطق، از جمله حوزه‌های مطالعاتی است که در طول تاریخ کمتر مورد توجه قرار گرفته است. یکی از این مناطق _ که در ورود اسلام و علوم اسلامی به ایران و رشد و بالندگی این