189
دانشنامه قرآن و حديث 1

۸۸.صحيح البخارىـ به نقل از ابو هريره ـ :مردى نزد پيامبر صلى الله عليه و آله آمد . ايشان ، به همسرانش پيغام فرستاد [كه خوراكى براى آن مرد بفرستند] . آنان گفتند : جز آب ، چيزى در خانه نداريم .
پيامبر خدا فرمود : «چه كسى اين مرد را با خود مى برد يا ميهمانش مى كند؟».
مردى از انصار گفت : من. آن گاه او را به نزد همسرش برد و گفت : ميهمان پيامبر خدا را پذيرايى كن.
همسرش گفت : جز خوراك بچّه هايم چيزى در بساط نداريم.
مرد انصارى گفت : غذايت را آماده ساز و چراغت را خاموش كن و بچّه هايت را اگر شام خواستند ، بخوابان.
زن ، غذايش را آماده كرد و چراغش را روشن نمود و بچّه هايش را خواباند و سپس برخاست و به بهانه اين كه چراغ را درست كند ، خاموشش كرد و [در تاريكى،] زن و شوهر ، به ميهمان چنين وانمود مى كردند كه مشغول غذا خوردن هستند ؛ ولى آن شب ، هر دو گرسنه خوابيدند.
صبح كه شد ، آن مرد انصارى نزد پيامبر خدا آمد . پيامبر صلى الله عليه و آله فرمود : «ديشب ، خدا از كارى كه شما دو نفر (زن و شوهر) كرديد ، خنديد ۱ ـ يا خوشش آمد ـ و اين آيه را نازل فرمود : «و [ديگران را] بر خويشتن مقدّم مى دارند ، هرچند خودشان نيازمند باشند . و آنها كه از آزمندىِ نفس خويش ، مصون بمانند ، آنان ، همان رستگاران اند» » . ۲

1.مقصود از خنده و خوش آمدن خداوند متعال ، ترتّب آثار خشنودى وى است ؛ چرا كه آن ذات اقدس ، محلّ حوادث نيست .

2.در مجمع البيان (ج ۹ ص ۳۹۱) ، اين عبارت افزوده شده است : «امّا آنچه ما به سند صحيح از ابو هريره روايت كرده ايم ، اين است كه كسى كه آن مرد را ميهمان كرد و كودكان را خواباند و چراغ را خاموش نمود ، على و فاطمه عليهماالسلام بودند» .


دانشنامه قرآن و حديث 1
188

۸۸.صحيح البخاري عن أبي هريرة :إنَّ رَجُلاً أتَى النَّبِيَّ صلى الله عليه و آله فَبَعَثَ إلى نِسائِهِ ، فَقُلنَ : ما مَعَنا إلَا الماءُ !
فَقالَ رَسولُ اللّهِ صلى الله عليه و آله : مَن يَضُمُّ أو يُضيفُ هذا؟
فَقالَ رَجُلٌ مِنَ الأَنصارِ : أنَا .
فَانطَلَقَ بِهِ إلَى امرَأَتِهِ فَقالَ : أكرِمي ضَيفَ رَسولِ اللّهِ صلى الله عليه و آله .
فَقالَت : ما عِندَنا إلّا قوتُ صِبياني .
فَقالَ : هَيِّئي طَعامَكِ وأصبِحي سِراجَكِ ونَوِّمي صِبيانَكِ إذا أرادوا عَشاءً .
فَهَيَّأَت طَعامَها وأصبَحَت سِراجَها ونَوَّمَت صِبيانَها ، ثُمَّ قامَت كَأَنَّها تُصلِحُ سِراجَها فَأَطفَأَتهُ فَجَعلا يُرِيانِهِ أنَّهُما يَأكُلانِ ، فَباتا طاوِيَينِ .
فَلَمّا أصبَحَ غَدا إلى رَسولِ اللّهِ صلى الله عليه و آله ، فَقالَ : ضَحِكَ اللّهُ اللَّيلَةَ أو عَجِبَ مِن فَعالِكُما . فَأَنزَلَ اللّهُ : «وَ يُؤْثِرُونَ عَلَى أَنفُسِهِمْ وَلَوْ كَانَ بِهِمْ خَصَاصَةٌ وَ مَن يُوقَ شُحَّ نَفْسِهِ فَأُوْلَئِكَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ » . ۱

1.صحيح البخاري : ج ۳ ص ۱۳۸۲ ح ۳۵۸۷ ، صحيح مسلم : ج ۳ ص ۱۶۲۴ ح ۱۷۲ ، المستدرك على الصحيحين : ج ۴ ص ۱۴۵ ح ۷۱۷۶ كلاهما نحوه ؛ مجمع البيان : ج ۹ ص ۳۹۱ بزيادة «أمّا الذي رويناه بإسناد صحيح عن أبي هريرة أنّ الذي أضافه ونوّم الصبية وأطفأ السراج عليّ وفاطمة عليهماالسلام» في آخره ،تنبيه الخواطر : ج ۱ ص ۱۷۲ كلاهما نحوه .

  • نام منبع :
    دانشنامه قرآن و حديث 1
    سایر پدیدآورندگان :
    موسوي،سيد رسول؛حسيني،سيد رضا؛مسعودي،عبدالهادي؛ديلمي،احمد؛محسني نيا،محمّد رضا؛وهّابي،محمّد رضا؛شيخي،حميد رضا
    تعداد جلد :
    16
    ناشر :
    دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1390
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 170448
صفحه از 584
پرینت  ارسال به