چيزهايي فراوان از قرآن و احاديث پيامبر خدا در دست مردم ديدم که شما با آنها مخالفت مي کنيد و آنها را باطل مي خوانيد. آيا مردم عامدانه بر پيامبر خدا دروغ مي بندند و قرآن را با رأي خود تفسير مي کنند؟ 1
امام علي عليه السلام در پاسخ اين يار بزرگ خود، از راست و دروغ حديث، ناسخ و منسوخ، عام و خاص و محکم و متشابه قرآن و حديث سخن مي گويد و با تقسيم چهارگانه راويان به منافق، متوهمِ اشتباه‌فهم، غير ضابط و ضابط، عوامل زايش خطا و طريقه نقل و فهم صحيح را در حوزه حديث ارائه مي دهد. آنگاه به بيان جايگاه رفيع خود در بهره گيري هميشگي از پيامبر و شناخت همه جوانب قرآن و سنّت، از عامّ و خاصّ، تفسير و تأويل و محکم و متشابه تا ناسخ و منسوخ مي پردازد و نيز دعاي پيامبر را در حقّ خود در باره فهم و حفظ آنها نقل مي کند.
تأکيد امامان بر فهم درست حديث
پافشاري بر فهم درست و نقّادانه حديث و جلوگيري از نشر اکاذيب و نافهميها و بدفهميها سيره هميشگي اهل بيت عصمت و طهارت بوده است. امام علي عليه السلام خود در توصيف اين خاندان چنين مي گويد:
عَقَلُوا الدّينَ عَقْلَ وِعايَه وَ رِعايَه، لاعَقْلَ سَماعٍ وَ رِوايَه، فَإنَّ رُواه الْعِلْمِ کثيرٌ وَ رُعاتُهُ قَليلٌ.۲
دين را چنان که بايد دانستند و به کار بستند، نه آن که تنها آن را بشنوند و براي ديگران نقل کنند، که راويان علم بسيارند و پاسداران آن اندک.
