47
درسنامه فهم حديث

درس سوم : پيشينه فقه الحديث (2)

اهداف درس

هدف از ارائه مطالب اين درس آن است که فرا گيرنده؛
با ادامه پژوهشهاي فقه الحديثي آشنا شود؛
سير افزايش و کاهش تحقيقات در عرصه فقه ‌ الحديث را دريابد؛
با برخي از کتابهاي شرح حديث و ياري‌دهنده به دانش فقه‌ الحديث آشنا شود؛

د‌) شکوفايي دوباره (قرن دهم و يازدهم)

افزون بر کارهاي عميق فقيهان اين دوره در توضيح احاديث فقهي و موشکافيهاي عالمانه آنان در کتابهاي فقهي و رساله هاي علمي خويش، برخي از آنان احاديثي را به طور مستقل تفسير و نقد يا با دسته احاديث متعارض جمع کرده اند. در اين ميان، کوششهاي شهيد ثاني و نيز ابن ابي‌جمهور احسايي، صاحب عوالي اللئالي را مي توان بر شمرد. ابن ابي‌جمهور بر کتاب خود حاشيه مفصلي نگاشت و بر اصول الکافي و من لايحضره الفقيه تعليقه زد. ۱
شهيد ثاني (م 965 ه) نيز ازفقيهان ومحدثان بزرگ قرن دهم هجري است. او افزون بر طرح برخي مباحث فقه ‌الحديثي در کتاب درايه اش، ۲ رساله مستقلي

1.. مستدرکات أعيان الشيعه، ج ۲، ص ۲۸۴.

2.. الرعايه في علم الدرايه، ص ۳۳، ۴۱، ۴۲، ۴۰۵.


درسنامه فهم حديث
46

o پس از دوره حضور، تلاشهاي محدّثان طي تدوين جوامع کوچک و بزرگي همچون المحاسن، الکافي، من لايحضره الفقيه، تهذيب الأحکام و الاستبصار نمايان شد. گردآوري موضوعي حديث و به دست دادن احاديث مشابه و مرتبط، دستاورد بزرگ اين دوره است.
o در فاصله قرن ششم تا نهم، حديث و مجموعه علوم مرتبط با آن دچار رکود نسبي شد. هر چند فقه شيعه در اين دوران شکوفا شد.

پرسش و پژوهش

1. نقش امامان و راويان ايشان را در دانش فقه الحديث تبيين کنيد.
2. تعامل دانش اصول فقه و فقه الحديث را تحقيق کنيد.
3. ويژگيهاي دو شرح بر الکافي و کتاب من لا يحضره الفقيه را بررسي نماييد.
4. تلاش‌هاي شيخ طوسي و شيخ مفيد(ره) را در فقه الحديث بيان کنيد.
5. بيست حديث را در يک موضوع دلخواه يافته و دسته‌بندي کنيد.

  • نام منبع :
    درسنامه فهم حديث
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    سازمان چاپ و نشر دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1389
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 396913
صفحه از 240
پرینت  ارسال به