6. وقتي کتاب فضل بن شاذان را به امام عسکري عليه السلام دادند، بعد از آن‌ که آن را ورق زد و نگاهي به آن افکند، فرمود: «اين، صحيح است و سزاوار است كه به آن عمل شود». ^۱
دسته چهارم، رواياتي هستند که ائمّه عليهم السلام به بعضي از اصحاب، به صراحت امر کرده‌اند كه فتوا دهند. در روايتي امام باقر عليه السلام به ابان بن تغلب فرمود:
اجلس في مسجد المدنية و افت الناس، فانّي اُحبّ أن يري في شيعتي مثلک.^۲
در مسجد مدينه بنشين و براي مردم فتوا بده. من دوست دارم كه در ميان شيعيانم مثل تو را ببينم.
در روايت ديگري، امام صادق عليه السلام به معاذ بن مسلم نحوي مي‌فرمايد: «به من خبر رسيده که در مسجد جامع [کوفه] مي‌نشيني و فتوا مي‌دهي؟». معاذ گفت: بله. البته مي‌خواستم در باره آن از شما سؤال کنم. من در مسجد مي‌نشينم و هرگاه مردي مي‌آيد و از من سؤال مي‌کند، چنانچه بدانم كه او مخالف شماست، طبق مسلک خودش به او پاسخ مي‌دهم؛ و اگر بدانم از دوستان و شيعيان شماست، آنچه از شما [به من] رسيده، به او خبر مي‌دهم؛ و اگر کسي از من سؤال کرد و ندانستم كه از دوستان يا مخالفان شماست، نظريه‌هاي مختلفي را بيان مي‌کنم و گفتار شما را لا به لاي آنها مطرح مي‌نمايم. امام عليه السلام فرمود: «چنين بکن». من هم به کار خود ادامه دادم. ^۳
اين روايات، هم دلالت بر جواز افتا دارد و هم تقليد و رجوع به كساني چون: ابان و معاذ را تاييد مي‌كند؛ زيرا اگر فتواي او بر پرسشگرحجّت نباشد، ديگر فايده‌اي در امر امام عليه السلام به افتا نيست و آن لغو مي‌شود، ^۴و مي‌دانيم كه افتايِ بدون اجتهاد، ممكن نيست. ^۵

لازمه اين ارجاع، حجّيت فتاواي آنان است. در اين جا تنها به چند روايت، بسنده مي‌کنيم:
1. علي بن مسيب (اهل همدان) مي‌گويد: خدمت امام رضا عليه السلام رسيدم و گفتم: راهم دور است و هميشه نمي‌توانم حضور شما شرفياب شوم. دستورهاي دينم را از چه کسي بگيرم؟ امام رضا عليه السلام فرمود: «از زکريا بن آدم قمي که امين بر دين و دنياست». ^۱
2. عبد العزيز مهتدي ـ که اهل قم و وکيل امام رضا عليه السلام بود ـ مي‌گويد: از امام رضا عليه السلام پرسيدم: من وقت‌هايي كه نمي‌توانم خدمت شما شرفياب شوم، دستورهاي دينم را از چه كسي بگيريم؟ امام رضا عليه السلام فرمود: «از يونس بن عبد الرحمان بگير». ^۲
3. شعيب عقر قوفي مي‌گويد: به امام صادق عليه السلام گفتم: چه بسا نياز پيدا مي‌کنم كه چيزي را بپرسم [؛ امّا راهم به شما دور است]. از چه کسي بپرسم؟ امام صادق عليه السلام فرمود: «از ابا بصير اسدي بپرس». ^۳
4. عبد الله بن ابي يعفور به امام صادق عليه السلام مي‌گويد:‌ گاهي پيش مي‌‌آيد كه نمي‌توانم شما را ملاقات کنم و خدمتان برسم. اصحاب ما مي‌آيند و از من سؤالاتي را مي‌پرسند، در حالي كه پاسخ تمام سؤالاتْ نزد من نيست. امام صادق عليه السلام فرمود: «چه چيزي مانع تو مي‌شود که جواب سؤال‌هايت را از محمّد بن مسلم بپرسي؟ او نزد پدرم قدر و منزلتي داشته و سخناني را از او شنيده است». ^۴
5. فيض بن مختار، از امام صادق عليه السلام در باره اختلافي که ميان شيعيان است، سؤال مي‌کند. امام عليه السلام مي‌فرمايد: «کدام اختلاف؟». گفت: اختلاف احاديثي که از شما رسيده است. امام عليه السلام فرمود: «بله. چنين اختلافي وجود دارد و علّت آن، اين است که مردم، بر ما دروغ بستند... و اگر احاديث ما را مي‌خواهي، به اين شخصي که اين جا نشسته (زرارة) رجوع کن». ^۵