سخنى با خواننده
حديث، پس از قرآن، مهمترين ميراث تاريخ اسلام و تمدّن اسلامى است كه در بردارنده بسيارى از مباحث و مسائل مطرح در سه قرن نخستينِ حيات اسلام است . آگاهى از چگونگى شكلگيرى اين ميراث گرانبها مىتواند به فهم حديث در ابعاد مختلف اعتقادى، اخلاقى، فقهى، تاريخى و... كمك كند .
در حوزه تشيّع، تاريخ حديث، كمتر مورد توجه قرار گرفته است و لازم است حديثپژوهان و مؤسّسات حديثپژوهى، بخشى از توان خويش را صرف مباحث مربوط به تاريخ حديث نمايند. به همين منظور، گروه پژوهشى تاريخ حديث، در پژوهشكده علوم و معارف حديث، شكل گرفت و نخستين اقدام آن، تدوين يك دوره «تاريخ حديث شيعه از ابتدا تا عصر حاضر» بود. اين مجموعه، در پنج جلد، طرّاحى شد كه چهار جلد آن، تاكنون، منتشر شده و تدوين پنجمين مجلّد آن نيز به زودى به پايان مىرسد.
گام بعدى ما، به يارى خدا، پرداختن به تاريخ حديث مناطق، مناسبات و مبادلات حديثى، منابع محدّثان و مكاتب حديثى است و شايد مهمترين مكتب حديثى شيعه در طول تاريخ، مكتب حديثى كوفه باشد.
مكتب حديثى كوفه، در شكلگيرى مكتبهاى حديثى ديگر و نيز بسيارى از علوم و باورهاى شيعه، نقش نخست را داشته و بسيارى از كتابهاى شيعه در علوم مختلف، در اين شهر، تدوين شدهاند و شايد بتوان گفت كه هيچ يك از حوزههاى تاريخىِ حديث شيعه (نظير: بغداد، رى، قم، اصفهان، حِلّه، بحرين، خراسان و...)، با همه تلاشها و آثار و خدماتشان، اهميت كوفه را ندارند؛ چرا كه اگر كوفه را از تاريخ حديث شيعه حذف كنيم، بخش اعظم احاديث شيعه حذف خواهند شد. به همين خاطر، پژوهش در باره مكتبهاى حديثى شيعه را با كوفه آغاز كرديم.
كتابى كه اكنون پيش روى شماست، به حوزه حديثى كوفه پرداخته است. داورى درباره ارزش كار را به خوانندگان محترم، واگذار نموده، از زحمات و تلاشهاى محقق گرامى، جناب آقاى سعيد شفيعى ـ كه تأليف كتاب را به عهده داشته است ـ ، تشكر مىكنيم و توفيق ايشان را از خداوند متعال، خواستاريم.
گروه تاريخ حديث
پژوهشكده علوم و معارف حديث