روايات و آثار

آثار ابو مخنف را بين 32 تا 40 کتاب بيان کرده‌اند که به نقل از ابن نديم عبارت‌اند از: الرّده، فتوح الشام، فتوح العراق، الجمل، صفّين، اهل النهروان و الخوارج، الغارات، الخريت بن راشد و بنى ناجيه، مقتل على عليه السلام، مقتل حُجر بن عدى، مقتل محمّد بن ابى بکر والأشتر و محمّد بن ابى حذيفه، الشورى و مقتل عثمان، المستورد بن علفه، مقتل الحسين عليه السلام، وفاة معاوية و ولاية (ابنه) يزيد و وقعة الحرة و حصار ابن الزبير، المختار بن ابى عبيد، سليمان بن صرد و عين الوردة، مرج راهط و بيعة مروان و مقتل الضحّاک بن قيس، مصعب و ولايته العراق، مقتل عبد الله بن الزبير، مقتل سعيد بن العاص، حديث يا حميرا و مقتل ابن الاشعث، بلال الخارجي، نجدة ابى فديک، حديث الازارقة، حديث روشنقباد، شبيب الحروري و صالح بن مسرح، المطرف بن المغيرة، (دير) الجماجم و خلع عبد الرحمان بن الأشعث، يزيد بن المهلب و مقتله بالعقر، خالد بن عبد الله القسرى و يوسف بن عمر و موت هشام و ولاية الوليد (بن يزيد)، کتاب زيد بن على عليه السلام، کتاب يحيى (بن زيد)، کتاب الضحّاک الخارجي. ^۱

1.الفهرست، ابن نديم، ص۱۰۵ .

مکتب حديثي شيعه در کوفه (تا پايان قرن سوّم هجري)

182

2. ابو‌ مِخْنَف لوط بن يحيى اَزْدي کوفي (م 157 ق)

ابو مخنف، مشهورترين مورّخ مکتب عراق است که در علم انساب نيز شهرت دارد. ^۱ احمد بن حارث خزّاز، معتقد است که واقدي، در موضوع حجاز و سيره، مدائني درباره خراسان و فارس و هند، و ابو مِخْنَف در فتوح عراق و اخبار مربوط به آن، سرآمد است، و جملگي در اطّلاع از فتوح شام برابرند. ^۲
نجاشي، وي را شيخ اصحاب اخبار در کوفه مي‌خواند و روايات او را قابل اطمينان مي‌داند.
وي از امام صادق عليه السلام روايت کرده است؛ ولي نقل کردن او از امام باقر عليه السلام ثابت نيست. ^۳
ابو مِخْنَف نيز به دليل مشهور بودن به تشيع، تضعيف شده است. ^۴ روايات مورّخان بزرگي چون طبري و بلاذري درباره خلفاي راشدين و فتوح و حوادث اين منطقه، غالباً متّکي بر ابو مِخْنَف است. از مهم‌ترين خصوصيات آثار وي، نخست شيوه وي در تک‌‌نگاري درباره وقايع است و دوم آن که، روايات او بيشتر قبيله‌اي، يعني منقول از راويان ازدي (قبيله وي) و سپس قبايلي چون: هَمْدان، طي، کِنْده و تَميم است. همچنين، فزوني روايات کوفي او در برابر روايات مدني مندرج در آثارش و بلاخره عنوان‌هاي اين آثار، حاکي از گرايش‌هاي عراقي و علوي او بر ضدّ شام و امويان است، ^۵ گرچه در نقل تاريخ، خالي از تعصّب است. ^۶

1..۱ علم تاريخ در گستره تمدن اسلامي، ج۱، ص۴۶۹.

2.الفهرست، ابن نديم، ص۱۰۶؛ ضحي الإسلام، ج۲، ص۳۴۲.

3.رجال النجاشي، ش۸۷۵ .

4.الکامل في ضعفاء الرجال، ج۶، ص۹۳؛ ميزان الاعتدال، ج۳، ص۴۱۹.

5.تاريخ‌نگاري در اسلام، ص۶۰.

6.علم تاريخ در گستره تمدن اسلامي، ج۱، ص۴۶۹.

نام منبع :

مکتب حديثي شيعه در کوفه (تا پايان قرن سوّم هجري)

پدیدآورنده :

سعید شفیعی (پديدآورنده)

تعداد جلد :

1

ناشر :

سازمان چاپ و نشر دارالحدیث

محل نشر :

قم

تاریخ انتشار :

1389

نوبت چاپ :

اول

شمارگان :

500

قیمت :

40000 ریال

تاریخ

نتیجه جستجو برای « »