1. امير مؤمنان علي بن ابي‌طالب عليه السلام ۱ (10 سال پيش از بعثت ـ 40 ق)
علي بن ابي طالب بن عبد المطلّب بن هاشم بن عبد المناف بن قصي ابو الحسن، فرزند فاطمه بنت اسد بن هاشم بن عبد مناف بن قصي بود. ابن سعد مي‌نويسد:
از حاضران در بدر بود. در کوفه در فضايي باز ـ که «رحبة علي» نام گرفت و سقف آن پر از درز و شکاف بود ـ ساکن شد و در قصري که واليان قبلي در آن منزل مي‌کردند، وارد نشد. ۲
ذهبي مي‌نويسد:
امير المؤمنين علي بن ابي طالبرضي الله عنه أبو الحسن الهاشمي، قاضي امّت و سردار دلاور اسلام و داماد مصطفى صلي الله عليه و آله، از سابقين به اسلام و کساني است که در پذيرفتن اسلام، لحظه‌اي درنگ نکرد. در راه خداوند، حقّّ جهاد را به جا آورد و بار علم و عمل را به دوش کشيد. پيامبر اکرم صلي الله عليه و آله، بهشت را براي او تضمين نمود و درباره ايشان فرمود: «من کنت مولاه فعلي مولاه»، و نيز: «أنت مني بمنزلة هارون من موسى إلّا أنّه لا نبي بعدي»، و «لا يحبّک إلّا مؤمن ولا يبغضک إلّا منافق». امير المؤمنين ـ رضي ا? تعالي عنه ـ در هفدهم ماه رمضان سال چهلم هجري، در حدود شصت سالگي به شهادت رسيد. ۳
ابن حجر، پس از بيان پاره‌اي از شرح احوال و مناقب آن امام مي‌نويسد:
حديث موالات، از تعداد زيادي نقل شده است که ابن جرير طبري، طرق آن را در نوشته‌اي، جمع و تصحيح کرده است. همچنين أبو العبّاس بن عقده، طرق اين حديث را از هفتاد صحابي يا بيشتر، روايت کرده است. از احمد بن حنبل نيز روايت شده است که براي هيچ يک از صحابه به اندازه علي عليه السلام فضيلت نقل نشده است. نسائي و ديگران نيز اين گفته را تأييد کرده‌اند. ۴
1.ذکر امير مؤمنان علي عليه السلام در مکتب اهل سنّت، منافاتي با باورهاي تشيع ندارد؛ زيرا اوّلاً بسياري از راويان آن امام، از روات عامّه بودند و روايات ايشان اهل سنّت را نيز سيراب ساخته است؛ ثانياً خواهيم ديد که در زمان حضور ايشان، تشيع در کوفه، به مکتب فکري جداگانه‌اي تبديل نشد.
2.الطبقات الکبري، ج۶، ص۱۲ .
3.تذكرة الحفّاظ، ج۱، ص۱۰ .
4.تهذيب التهذيب، ج۷، ص۲۹۴ـ ۲۹۸.
