كه اساتيد علم حديث به ‌طور كتبي يا شفاهي؛ اذن روايت احاديث از خود را به شاگردانشان اعطا مي‌نمودند و معمولاً در اين اجازات نام اساتيد و مشايخ و تأليفات خود را مي‌آوردند؛ به‌ عنوان مثال، احمد بن ادريس اشعرى قمى فقيه نامدار، محدّث عالي‌قدر و يکي از چهره‏هاى درخشان قرن سوم هجرى در شهر مقدّس قم است که توفيق يافت، به محضر پيشواى يازدهم، حضرت امام حسن عسكرى عليه السلام شرفياب شود.^۱ وي دانش‌هاى مختلف را از محضر اساتيد و دانشوران نامدار اماميه در عصر خويش، هم‌چون احمد بن اسحاق قمى (سفير امام زمان صلي الله عليه وآله در شهر قم) و ده‏ها تن از چهره‏هاى درخشان شيعه، فرا گرفت و موفق به تأليف كتاب‏هاى ارزشمند فقهى و حديثى شد. او روايات متعددى را از ائمّه اطهار عليهم السلام نقل كرده است. شاگردان دانشمندى در مكتب او تربيت شده‏اند و او به آنان اجازه روايت داد.^۲ از مهم‌ترين و مشهورترين شاگردان وى مى‏توان ثقة الاسلام، محمّد بن يعقوب كلينى را نام برد كه صاحب بارزترين كتاب حديثى شيعه؛ يعنى، الكافى است و مرحوم كليني در آن، روايات ابن‌‌ادريس را بدون واسطه نقل كرده است.^۳
اجازه‌ي نقل حديث؛ روشي است براي منضبط کردن تبادل حديث و کشاندن آن به راهي روشن و مطمئن که اثرات بسياري در حفظ حديث از دستبرد جاعلان و واضعان داشته است.

نتيجه

از آنچه گذشت به‌دست مي‌آيد که اين تلاش‌هاي وافر و پيگيري‌هاي مجدّانه و طاقت‌فرسا از طرف ائمّه عليهم السلام و اصحاب ايشان؛ ميراث غني و نسبتاً سالمي را به نسل‌هاي بعد رساند؛ ولي در عين حال علما و مجتهدان با عنايت به همه‌ي اين تلاش‌ها، خود را از کاوش سندي و متني و يافتن قراين و شواهد در به‌دست‌آوري ملاک‌هايي براي تشخيص روايات موثّق و مورد اطمينان از ديگر روايات بي‌نياز نمي‌دانند.