آشنايي با طريق شيخ طوسي و نقش کاربردي آن - صفحه 23

سپس ادله‌ي چهارگانه‌اي را بر وثاقت احمد بن محمّد بن يحيي اقامه مي‌کند و همه‌ي آن‌ها را تضعيف و رد مي‌نمايد و در پايان مي‌نويسد:
«فالمتحصل مما ذکرناه؛ ان الرجل مجهول؛ کما صرح به جمع منهم صاحب المدارک.»۱
ابيه(محمّد بن يحيي؛ ابوجعفر العطّار القمي)
نجّاشي درباره‌ي او مي‌نويسد:
«شيخ اصحابنا في زمانه ثقة عين کثير الحديث.»۲
بنابراين، طريق شيخ طوسي به محمّد بن علي بن محبوب در مشيخه به جهت آن‌که (احمد بن محمّد بن يحيي) در آن قرار گرفته ضعيف است؛ چنان‌که آيت‌الله خويي به آن تصريح نموده است؛۳ ولي طريق شيخ طوسي به محمّد بن علي بن محبوب در الفهرست صحيح است. شيخ در الفهرست ذيل عنوان: محمّد بن علي بن محبوب الاشعري القمي مي‌نويسد:
«له کتب و روايات... . اخبرنا بجميع کتبه و رواياته:
الحسين عبيدالله و ابن ابي‌جيّد عن احمد بن محمّد بن يحيي عن ابيه عن محمّد بن علي بن محبوب. و اخبرنا جماعه عن ابي‌المفضل عن ابن‌بطه عن محمّد بن علي بن محبوب. و اخبرنا جماعه عن محمّد بن علي بن الحسين عن ابيه و محمّد بن الحسن عن احمد بن ادريس عن محمّد بن علي بن محبوب.»۴

بررسي طريق

چنان‌که ملاحظه مي‌شود، شيخ طوسي به کتب و روايات محمّد بن علي بن محبوب پنج طريق ذکر نموده است.
طريق اوّل: الحسين بن عبيدالله عن احمد بن محمّد بن يحيي عن ابيه عن محمّد بن علي بن محبوب.

1.. معجم رجال الحديث، ج۲، ص۳۲۸ ـ ۳۳۰.

2.. رجال نجّاشي، ص۳۵۳، رقم۹۴۶.

3.. معجم رجال الحديث، ج۱۷، ص۸ (و الطريق ـ اي طريق الصدوق الي محمّد بن علي بن محبوب ـ کطريق الشيخ اليه صحيح في الفهرست دون المشيخة.)

4.. الفهرست، ص۴۱۱، رقم۶۲۴.

صفحه از 31