نقش احاديث معصومان در تفسير قرآن - صفحه 12

امور مورد نياز مردم را فرو نگذاشت مگر آن كه براى مردم تبيين كرد.تاحدّى كه هيچ بنده اى نتواند بگويد «كاش در قران در اين مورد سخنى بود»، مگر آنكه خداوند در آن مورد، آيه اى فرو فرستاده باشد.

4ـ1. هماهنگى و سازگارى درونى

از آموزه هاى مهم احاديث درباره متن قرآن كه در خود قرآن هم به صراحت آمده، سازگارى و هماهنگىِ كامل آيات قرآن و نفى هرگونه اختلاف و ناسازگارى در متن اين كتاب حكيم است.
براى نمونه ،حضرت امير المؤمنين عليه السلام پس از يادكرد اختلاف قاضيان در امر قضا، نخست بر كامل بودن دين خدا و جامعيت قرآن كريم تأكيد مى كند و سپس مى افزايد:
«... خداى سبحان مى فرمايد كه در اين كتاب، چيزى را فرو گذار نكرديم و در آن بيان همه چيز هست . و ياد كرده كه پاره اى از قرآن، پاره اى ديگر را تصديق مى كند و هيچ اختلافى در آن نيست» .(نهج البلاغه ، خطبه 133)

5ـ1. ناسخ كتابهاى پيشين و مهيمن بر آنها

برپايه احاديث، قرآن كريم بر كتابهاى آسمانى پيشين، سِمَت نگهبانى، اشراف و حاكميت دارد و ناسخ محتواى آنهاست. رسول خدا صلى الله عليه و آله فرمود: «إنَّ اللّهَ جَعلَ كِتابي المُهيمنَ عَلى كُتبِهم، النّاسِخَ لها» (الاحتجاج، ج 1، ص 57 ؛ بحارالانوار، ح 9 ، ص 292) «خداوند كتاب مرا نگاهبان و ناسخ كتابهاى پيامبران پيشين قرار داد». همچنين امام سجاد عليه السلام در نيايش خود هنگام ختم قرآن عرض مى كند: «اللّهمّ إنّكَ أَعَنتَني عَلى خَتمِ كِتابِكَ الّذي أَنزَلتَهُ نُورا وَ جَعَلته مُهَيمنا عَلى كُلِّ كِتابٍ أَنزَلته» ( صحيفه سجاديه ، دعاى 42) «خدايا! تو مرا بر ختم كتابت يارى كردى؛ كتابى كه آن را نور فرو فرستادى، و آن را بر هر كتاب ديگرى كه نازل فرمودى، نگهبان و مراقب قرار دادى».

صفحه از 27