لزوم ارزيابى سندى احاديث كافى بااستفاده از دروس آيت الله شبيري - صفحه 140

ـ سهل بن زياد، وى در نزديك به دو هزار روايت كافى قرار گرفته و شيخ درباره او مى گويد: ضعيف جداعندنقّادالاخبار ۱ .
ـ محمد بن سنان ۲ ، از وى بيش از چهارصد حديث دركافى نقل شده است.
ـ على بن حديد ۳ ، وى در بيش از هفتاد روايت كافى قرار گرفته است.
ـ ابوالبخترى وهب بن وهب ۴ ، از وى حدود 20 حديث در كافى ديده مى شود.
ـ احمد بن هلال ۵ ، از وى ده روايت در كافى نقل شده است.
شيخ صدوق نيز در كتاب من لايحضره الفقيه به ضعيف بودن يا فساد مذهب راويانى چند تصريح كرده، اشاره مى كند كه بر روايات منفرد آنها فتوا نمى دهد. اين افراد همگى در اسناد كافى و اقعند وگاه روايت كلينى از آنها بسيار فراوان است.از اين گروهند:
ـ سكونى ۶ ، نام وى در بيش از 450 روايت كافى مشاهده مى گردد.
ـ سماعة بن مهران ۷ ، نام وى در بيش از 350 روايت كافى ديده مى شود ونيز وهب بن وهب ۸ كه درحدود 20 روايت از وى در كافى نقل شده است.
بنابراين اگر بر فرض كسى ادعا كند كه شيخ صدوق و شيخ طوسى همه روايات كافى رامعتبر مى دانسته اند، اين امر با اعتماد به قرائن خارجى بوده، نه با تكيه بر قرائن داخلى، يعنى اعتبار حديثى سلسله راويان سند. لذا براى ديگران اعتبار شرعى ندارد.
البته سخن ما در اينجا در اين نيست كه راويان تضعيف شده بالا همگى ضعيف مى باشند. به عقيده ما غالب اين راويان معتبرند. ولى كلام ما بر اين است كه به هر حال درباره راويان كافى اختلاف نظر وجود دارد وما بى نياز از بحث سندى نيستيم .نتيجه كلام اين است كه از راههاى گوناگون به اين نتيجه رسيديم كه در اسناد احاديث كافى لازم است بررسى سندى صورت گيرد واعتبار تمام احاديث كافى سخنى است نادرست.

1.-استبصار، ج ۳، ص ۲۶۱/ ذيل ۹۳۵ ومقايسه كنيد با رجال شيخ طوسى، ص ۳۸۷/۵۶۹۹=۴.

2.-تهذيب، ج ۷ ، ص ۳۶۱/ ذيل ۱۴۶۴، استبصار ج ۳، ص ۲۲۴ /ذيل ۸۱۱.

3.-استبصار ج ۳، ص ۹۵/ ذيل ۳۲۵ ونيز ج ۱، ص ۴۰/ ذيل ۱۱۲.

4.- تهذيب، ج ۹، ص ۷۷/ ذيل ۳۲۵ و نيز استبصار ، ج ۱، ص ۴۸/ ذيل ۱۳۴، ج ۴، ص ۹ / ذيل ۳۴۰.

5.-استبصار، ج ۳، ص ۳۵۱/ ذيل ۱۲۵۳ و نيز ص ۲۸/ ذيل ۹۰، تهذيب ج ۹، ص ۲۰۴/ ذيل ۸۱۲.

6.- كتاب من لايحضره الفقيه، ج ۴، ص ۳۴۴/ ذيل ۵۷۴۵.

7.- همان مصدر، ج ۲، ص ۱۲۱/ ذيل ۱۹۰۲.

8.-همان مصدر، ج ۴، ص ۳۵/ ذيل ۵۰۲۳.

صفحه از 139