پژوهشى در باب ناسخ و منسوخ‏ - صفحه 28

پژوهشى در باب ناسخ و منسوخ‏

غلامحسين تاجرى نسب‏۱

چكيده: ناسخ و منسوخ از مباحث پيچيده علوم قرآنى است كه در فقه و اصول فقه نيز به آن پرداخته شده و حتى، علم به آن لازمه تصدى مناصب قضا و افتاء شمرده شده است.
معناى لغوى نسخ، ناسخ و منسوخ در فرهنگ‏هاى لغت آمده است. نيز كاربرد نسخ در چهار آيه قرآن در معانى «ثبت و رونويسى»، «جايگزين ساختن» و «نابود كردن» با اشاره به نكات تفسيرى برخى از تفاسير اهل سنت نقد و بررسى شده است.
ناسخ و منسوخ در روايات و احاديث اهل بيت عليهم السلام تعريف شده و در فقه و تفسير نيز كاربرد دارد. نويسنده، كتب و آثار دانشمندان شيعه و اهل سنت را در موضوع نسخ به اجمال شناسانده و نسخ را در دو قسمت: اديان گذشته و حكمى از احكام دين اسلام بررسى كرده است.
شبهات پيرامون نسخ و عوامل پيدايش نسخ در آئين كامل، طرح و

1.دكتراى علوم قرآن و حديث، مدرّس دانشكده اصول‏الدين، تهران.

صفحه از 51