آيات قرآن، موافقتى را نمىتوان يافت، گرچه مخالفتى نيز مشاهده نمىشود.
ج) روايات مخالف با قرآن
بايد توجه داشت كه در مواردى روايات مخالف با قرآن را نبايد بطور كامل كنار نهاد و حكم به عدم صدور آن از معصوم نمود. بلكه ممكن است مشمول روايات تقيه و روايات نسخ باشند.
در اينگونه موارد نه تنها موافقتى با آيات قرآن مشاهده نمىگردد، بلكه مخالفت ظاهرى روايات با قرآن محسوس و روشن است.
1. روايات تقيّه: تقيّه را سخن و عملى برخلاف معتقدات درونى با هدف دفع ضرر جانى و مالى و... تعريف نمودهاند. (22: ص 49) و آيه شريفه «من كفر باللَّه من بعد ايمانه الّا من اكراه و قلبه مطمئن بالايمان و لكن من شرح بالكفر صدراًفعليهم غضب من اللَّه و لهم عذاب عظيم.» (نحل (۱۶) / ۱۰۶) را درباره جواز تقيّه و در خصوص شكنجه و آزار عمّار ياسر دانستهاند. با نزول اين آيه، خداوند تقيه عمار ياسر را - كه جهت حفظ جان خود كلمه كفر بر زبان جارى كرده بود - به رسميت شناخت و رسول خدا در مقام تفقد از وى فرمود: «اگر كفار به سوى تو بازآمدند، تو نيز همعقيده آنان شو. خداوند در مورد تو آيهاى نازل كرده است و در آن به تو فرمان مىدهد كه اگر كفار به سوى تو آمدند، تو نيز در ظاهر به سوى آنان رو و همعقيده با آنان شو!» (۱۹: ص ۲۲۶)
از اينرو در برخى موارد ممكن است روايتى را خلاف آيات قرآن و سنت نبوى بيابيم، چنان كه امام رضا عليه السلام به اين مسئله اشاره نموده و فرموده است كه سخنان ما مطابق با كلام نبوى است، مگر به علت خوف ضرورى كه گاهى اوقات حادث مىشود «لانّا لا نرخّص فيما لم يرخص فيه رسول اللَّه صلى اللَّه عليه وآله و لا نامر بخلاف ما امر به رسول اللَّه الا لعلّة خوف ضرورة...» (۳: ج ۲۷، ص ۱۱۳، ح ۳۳۳۵۴)
شيخ طوسى در كتاب استبصار، روايت 187 از قول زراره آورده است: به ابوجعفر (امام باقر عليه السلام) گفتم: عدهاى معتقدند كه گوشها جزء صورت مىباشد. اما
