قرآن و سنت ندارند از معيار كلى پذيرش و ردّ خارج و به عنوان استثنائات عرض شامل: روايات ناظر به قرآن، روايات غير ناظر به قرآن روايات مخالف با ظاهر قرآن (تقيه، نسخ) بررسى شدهاند با توجه به حجيت ظاهر قرآن، اشكالات و شبهههايى در ارتباط با روايات عرض مطرح و پاسخ داده شده است.
كليد واژه: عرضه حديث بر قرآن / عرضه حديث بر سنت / پذيرش حديث / ردّ حديث / روايات عرض / روايات عرض - نقد و بررسى.
تأملى در روايات عرض و ارتباط آن با حجيت ظواهر قرآن
در جوامع حديثى گروهى از روايات برخورد مىكنيم كه ما را به عرضه روايات به كتاب و سنت ملزم مىنمايند. مضمون كلى اين روايات آن است كه در صورت توافق احاديث با كتاب و سنت آنها را بپذيريم و در صورت مخالفت، آنها را كنار نهيم. در واقع اين روايات، ضابطه كلى و معيار روشنى را پيشاروى اصحاب قرار داد تا به صحت و سقم روايات وارده پى ببرند.
سبب صدور و هدف از آن
حكمت وضع اين معيار را مىتوان در كلام نبوى صلى اللَّه عليه وآله جستجو نمود، آنجا كه حضرت احساس مىكند دروغ و افترا نسبت به حضرتش فزونى يافته و در اين وضعيت مىفرمايد:
سَيكذب علىّ كاذب كما كذب على من كان قبلى. فما جاءكم عنّى من حديث وافق كتاب اللَّه، فهو حديثى و ما خالف كتاب اللَّه فليس من حديثى؛
دروغگو بر من دروغ خواهد بست، چنانكه قبل از من نيز چنين بود. پس آنچه را كه از جانب من به شما رسيد، اگر موافق با كتاب خدا بود، سخن من است و اگر مخالف با كتاب خدا بود، مطمئناً سخن من نيست. (۴: ص ۴۴)