اقسام بدن انسان و نقش آنها در دنيا، برزخ و قيامت - صفحه 121

5‌. امام باقر عليه السلام : خداوند ـ عزّ و جلّ ـ نسل آدم عليه السلام را از پُشتش خارج کرد تا از آنها بر ربوبيت خويش پيمان بگيرد ... سپس به آدم فرمود: نگاه کن! چه مي‌بيني؟ پس آدم به نسل خود نگريست و ديد آنها به صورت ذرّاتي هستند.16 ‌. امام صادق عليه السلام در باره اين آيه که «بعضي از شما کافر و بعضي مؤمن‌اند» فرمود: خداوند (وضعيتِ) ايمان آنها را ... از همان زمان که به صورت ذرّاتي در صُلب حضرت آدم بودند و از آنان پيمان گرفت، مي‌دانست.27‌. امام صادق عليه السلام : خداوند تمام فرزندان آدم تا قيامت را به صورت ذرّاتي از پشتش خارج کرد و خود را به آنان شناساند و اگر چنين نمي شد هيچ کس پروردگارش را نمي‌شناخت و سپس فرمود: «آيا من پروردگار شما نيستم؟ گفتند: آري»3 .8‌ . راوي مي‌گويد: به امام صادق عليه السلام عرض کردم: «انسان‌ها چگونه در حالي که به صورت ذرّه بودند (به پرسش پروردگار در باره ربوبيتش) پاسخ دادند»؟. حضرت فرمودند: خدا در آنها چيزي قرار داد که هنگام پرسش از آنان در (عالمِ اخذِ) ميثاق پاسخ او را دادند.49‌. امام علي عليه السلام : خداوند سبحان هنگامي که آدم را آفريد، پشت او را دست کشيد و فرزندان او را به شکل ذرّاتي از صلب وي خارج کرد و به آنان عقل عطا کرد و از آنها اقرار گرفت که او ربّ است و آنان بنده‌اند؛ آنها هم به ربوبيت او اعتراف کردند و بر بندگي خود گواهي دادند.510‌. راوي مي‌گويد از امام باقر عليه السلام معناي آيه (مُخَلَقَةٍ وَغَيْرِ مُخَلَّقَةٍ) پرسيدم، حضرت فرمود: منظور از «مخلقة» همان ذرّاتي‌اند که خداوند آنها را در صلب آدم آفريد و از آنان پيمان گرفت و سپس آنها را به صلب مردان و رحم زنان منتقل کرد و آنان همان کساني‌اند که به زندگي دنيا پا مي‌گذارند تا از آنها در باره پيمان (از ربوبيت پروردگار) پرسيده شود. اما منظور از «غير مخلقة»، تمام آن جنبنده‌هايي هستند که

1.. أَبَا جَعْفَرٍ عليه السلام يَقُولُ: إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ أَخْرَجَ ذُرِّيَّةَ آدَمَ ع مِنْ ظَهْرِهِ لِيَأْخُذَ عَلَيْهِمُ الْميثَاقَ بِالرُّبُوبِيَّةِ لَهُ ...، ثُمَّ قَالَ لآِدَمَ: انْظُرْ مَا ذَا تَرَى؟ قَالَ: فَنَظَرَ آدَمُ ع إِلَى ذُرِّيَّتِهِ وَ هُمْ ذَرٌّ ...، (همان، ص ۸ ـ ۹).

2.. قَالَ الصَّادِقَ عليه السلام عَنْ قَوْلِهِ «فَمِنْكُمْ كافِرٌ وَ مِنْكُمْ مُؤْمِنٌ فَقَالَ عَرَفَ اللَّهُ إِيمَانَهُمْ ..... يَوْمَ أَخَذَ عَلَيْهِمُ الْميثَاقَ وَ هُمْ ذَرٌّ فِي صُلْبِ آدَمَ عليه السلام . (بحار الانوار،ج ۲۶،ص ۲۷۱،ح ۹؛ به نقل از تفسير القمي).

3.. عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ عليه السلام : أَخْرَجَ اللَّهُ مِنْ ظَهْرِ آدَمَ ذُرِّيَّتَهُ إِلَى يَوْمِ الْقِيَامَةِ كَالذَّرِّ فَعَرَّفَهُمْ نَفْسَهُ وَ لَوْ لَا ذَلِكَ لَمْ يَعْرِفْ أَحَدٌ رَبَّهُ وَ قَالَ: أَلَسْتُ بِرَبِّكُمْ؟ قالُوا: بَلى؟ (همان،ص ۲۸۰، ح ۳؛ به نقل از بصائر الدرجات).

4.. عَنْ أَبِي بَصِيرٍ قَالَ: قُلْتُ لِأَبِي عَبْدِ اللَّهِ عليه السلام : كَيْفَ أَجَابُوا وَ هُمْ ذَرٌّ؟ قَالَ: جَعَلَ فِيهِمْ مَا إِذَا سَأَلَهُمْ أَجَابُوهُ، يَعْنِي فِي الْميثَاقِ (الکافي،ج ۲،ص ۱۲).

5.. قَالَ عَلِي بْنُ أَبِي طَالِبٍ عليه السلام : أَنَّ اللَّهَ سُبْحَانَهُ لَمَّا خَلَقَ آدَمَ مَسَحَ ظَهْرَهُ فَاسْتَخْرَجَ ذُرِّيَّتَهُ مِنْ صُلْبِهِ نَسَماً فِي هَيْئَةِ الذَّرِّ، فَأَلْزَمَهُمُ الْعَقْلَ وَ قَرَّرَهُمْ أَنَّهُ الرَّبُّ وَ أَنَّهُمُ الْعَبِيدُ وَ أَقَرُّوا لَهُ بِالرُّبُوبِيَّةِ وَ شَهِدُوا عَلَى أَنْفُسِهِمْ بِالْعُبُودِيَّةِ (بحار الانوار، ج ۹۶، ص ۲۱۷).

صفحه از 130