بررسي دو نظريه درباره « وارثان برگزيده قرآن » - صفحه 107

رسول خدا باشد از اين حيث که اکرام فرزند اکرام پدر است، به اکرام آنان مأمور هستيم. شبيه اين مطلب در رواياتي چون «أکرموا الضيف و لو کان کافراً» نيز آمده است. کافر از حيث کفر دشمن مسلمان محسوب مي‏شود و شايسته اکرام نيست لکن از حيث مهمان بودن شايستگي اين اکرام را پيدا مي‏کند.۱
صريح روايت نبوي «أکرموا ذريتي الصالحين لله و الطالحين لي» بر اين نکته دلالت دارد که مراد از ذريه در اين روايات مطلق سيد علوي فاطمي است. اگر مراد رسول خدا در اينجا تنها ائمه معصومين از ذريه ايشان بود، در اين صورت، سخن ايشان فايده‌اي نداشت؛ چرا که در وجوب تعظيم و مودت ائمه معصومين در ميان اماميه هيچ اختلافي وجود ندارد و جزئي از ايمان است و آيه مودت و اخباري متعدد نزديک به تواتر بر اين مطلب دلالت دارند.۲ تأکيد بر قيد علوي در بيان ذريه، دلالت بر انصراف آن از ساير ذراري علوي دارد و اين انحصار از آن به دست مي آيد که بزرگداشت و دوستداري تنها به ذريه رسول خدا از اولاد امام علي عليه السلام اختصاص دارد.۳ مقصود از اولاد علوي نيز فرزندان و نوادگان ايشان از فاطمه عليها السلام هستند. بعدها رسول خدا از اين ذريه به العلوية الفاطمية ياد کرده‌اند.۴ البته اين حکم در باب کساني که از دايره اسلام خارج شده و به کفر گراييده باشند و همچنين کساني با مخالفت با ائمه نمايند و آلوده به گناهان شده باشند، جاري نيست و اين افراد از عموم ادله و اخبار اين باب خارج هستند.۵ همچنين حکم اکرام شامل سادات عقيلي، جعفري و علوي غير فاطمي نيز نمي‌شود؛ چرا که اينان از ذريه رسول خدا و از زمره القربي در آيه مودت نيستند.۶ در نتيجه، تعظيم و دوست داشتن ذريه نبوي علوي به حکم آيه مودت۷ و روايات متعدد نبوي واجب است.۸

نتيجه

مهم‌ترين دليل اهل بيت عليهم السلام در اثبات حجيت سنّت ايشان، بويژه در قرآن شناسي، دليل وراثت کتاب است. در سايه سار اين وراثت علم و عصمت نيز براي آنان ضرروت يافته است. اصل مبناي وراثت در قرآن گزارش و در روايات اهل بيت عليهم السلام مورد توجه و بسط قرار گرفته است. مقصود

1.. همان، ص۳۶۶- ۳۶۷.

2.. همان، ص۳۲۴- ۳۲۵.

3.. همان، ص۳۰۷- ۳۷۵.

4.. همان، ص۳۱۰.

5.. همان، ص۳۱۱.

6.. همان، ص۳۶۷.

7.. سوره شوري، آيه۲۳.

8.. همان، ص۳۰۹.

صفحه از 109