بررسي و تحليل احاديث شيعه در باره قضا شدن نماز صبح پيامبر صلي الله عليه و آله - صفحه 134

پيش گفته شد، توثيق و يا تضعيفي براي وي ذکر نشده است. بنا بر اين، قطع نظر از ماهيت و اعتبار خود کتاب،۱ حديث نيز از نظر سند محکم و معتبر نيست.

حديث 3.

عن علي عليه السلام ‌ كان فراش رسول الله صلي الله عليه و آله عباءة و كانت مرفقته أدم حشوها ليف، فثنيت ذات ليلة، فلما أصبح، قال: لقد منعني الليلة الفراش الصلاة، فأمر صلي الله عليه و آله أن يجعل له بطاق واحد. و كان له صلي الله عليه و آله ‌ فراش من ادم حشوه ليف و كانت له عباءة تفرش له حيثما انتقل...؛۲
از امام علي عليه السلام نقل شده که فراش رسول خدا صلي الله عليه و آله يک عبا و متکايش پوستي که درونش ليف خرما بود. پس يک شب آن فراش [براي استراحت آن حضرت] به صورت تا شده پهن گرديد. چون صبح شد، پيامبر صلي الله عليه و آله فرمود: اين فراش، امشب مرا از نماز باز داشت.پس دستور داد که يک تا برايش پهن گردد.آن حضرت فراشي از پوست داشت که داخلش ليف خرما بود و عبايي داشت که هر گاه نقل مکان مي‌‌کرد، برايش گسترانده مي‌‌شد.

اين حديث، هر چند در کتاب ارزشمند مكارم الاخلاق، نوشته حسن بن فضل طبرسي، فرزند امين الإسلام ذکر شده است و هم کتاب و هم نويسنده مورد توجه بوده‌اند، ولي سند آن مرسل است و به همين دليل، نمي‌توان آن را حديثي محکم و معتبر تلقي کرد.

حديث 4.

محمد بن يحيي، عن احمد بن محمد، عن علي بن النعمان، عن سعيد الأعرج، قال: سمعت اباعبدالله عليه السلام يقول: نام رسول الله صلي الله عليه و آله عن الصبح، و الله عزوجل أنامه حتي طلعت الشمس عليه، و كان ذلك رحمة من ربك للناس، الا لو أن رجُلاً نام حتي تطلع الشمس لعيره الناس و قالوا: لا تتورع لصلواتك فصارت اُسوةً و سنة، فإن قال رجل لرجل نمتَ عن الصلاة، قال: قد نام رسول الله صلي الله عليه و آله فصارت اسوةً و رحمةً، رحم الله سبحانه بها هذه الامة؛3
سعيد اعرج مي‌‌گويد: از امام صادق عليه السلام شنيدم فرمود: رسول خدا صلي الله عليه و آله از نماز صبح خواب ماند تا اين که خورشيد بر او طلوع کرد و اين قضيه رحمتي از جانب خدايت براي مردم است. آيا نمي‌بيني که اگر کسي بخوابد تا اين که آفتاب طلوع کند، مردم او را سرزنش مي‌‌کنند و مي‌‌گويند از نمازت مواظبت نکردي. پس اين قضيه نمونه و سنت شد. پس اگر کسي به ديگري بگويد: از نماز خواب ماندي، مي‌‌گويد: رسول خدا صلي الله عليه و آله [از نماز] خواب ماند. پس آن يک نمونه و رحمتي شد که خداوند سبحان به وسيله‌اش به امت اسلامي

1.. آية الله داوري در کتاب اصول علم الرجال بين النظرية و التطبيق، ص۳۲۰-۳۲۹ به تفصيل در باره اعتبار کتاب و ديدگاه‌هايي که در اين باره ذکر شده، بحث کرده است.

2.. مکارم الاخلاق، ص۳۸؛ مرآة العقول، ج۱۵، ص۲۵۲.

3.. الکافي، ج۳، ص۲۹۴؛ مرآة العقول، ج۱۵، ص۱۰۴.

صفحه از 146