بررسي و تحليل احاديث شيعه در باره قضا شدن نماز صبح پيامبر صلي الله عليه و آله - صفحه 136

حمزة بن طيار از امام صادق عليه السلام نقل کرده است که به من فرمود: بنويس. پس به من املا کرد که از گفته‏هاي ما اين است که خدا بر بندگان به آنچه که به آنها داده و به آنان شناسانده، احتجاج مي‌‌کند ...رسول خدا صلي الله عليه و آله از نماز صبح خواب ماند و خدا فرمود: من تو را به خواب مي‌‌برم و من تو را بيدار مي‌‌کنم. پس هر گاه برخاستي، نماز بگزار تا مردم بدانند هرگاه اين قضيه برايشان اتفاق افتاد، چگونه عمل کنند و چنين نيست آن گونه که مي‌‌گويند؛ هرگاه شخص از نماز صبح خواب ماند، نابود شده است.
اگر وثاقت حمزة بن الطيار ثابت شود، اين روايت موثق محسوب مي‌‌شود؛ اما به لحاظ ترديدي که آية الله خويي در باره نقل کشي ابراز داشته1 و آن را بر پدرش محمد طيار تطبيق داده، نه بر خود حمزه،2 توثيق روايت کاري مشکل است. البته طبق نظريه معروف و مشهور، اين حديث به خاطر اين که أبان بن عثمان از ناووسيه3 است، موثق تلقي شده است.

حديث 7.

و روينا عن جعفر بن محمد، عن أبيه، عن علي عليه السلام أن رسول الله صلي الله عليه و آله نزل في بعض أسفاره بوادٍ فبات فيه، فقال: من يكلؤنا الليلة؟ فقال بلال: أنا يا رسول الله. فنام الناس جميعاً فما أيقظهم إلا حر الشمس، فقال رسول الله صلي الله عليه و آله : ما هذا يا بلال؟ فقال: أخذ بنفسي الذي أخذ بأنفاسكم يا رسول الله! فقال صلي الله عليه و آله : تنحوا من هذا الوادي الذي اصابتكم فيه هذه الغفلة، فإنكم بتم بوادي الشيطان ثم توضأ و توضأ الناس و أمر بلالاً فأذن و صلي ركعتي الفجر ثم أقام فصلي الفجر؛۴
از امام علي عليه السلام نقل شده که رسول خدا صلي الله عليه و آله در برخي سفرهايش در يک سرزميني فرود آمد و در آنجا بيتوته کرد. سپس فرمود: چه کسي امشب عهده دار [فوت نشدن نماز] ما مي‌‌شود؟ بلال عرض کرد: من اي رسول خدا. [آن گاه همه مردم با پيامبر خوابيدند و چيزي جز گرماي خورشيد آنان را بيدار نکرد.پس رسول خدا صلي الله عليه و آله فرمود: اي بلال، اين چه کاري است [که کردي]؟ بلال عرض کرد: مرا خواباند همان کسي که شما را خواباند. پس پيامبر فرمود: از اين سرزميني که اين غفلت در آنجا به شما رسيده، دور شويد؛ زيرا شما در سرزمين شيطان خوابيديد. سپس پيامبر وضو ساخت و مردم وضو گرفتند. و آن گاه [به بلال] دستور داد [که اذان بگويد]. بلال اذان گفت. پيامبر دو رکعت نماز خواند. آن گاه برخاست و [قضاي] نماز صبح را به جاي آورد.

1.. رجال الکشي، ص۳۴۸.

2.. معجم الرجال الحديث، ج۷، ص۲۹۵.

3.. ناووسيه فرقه‌اي بوده‌اند که معتقد بودند امام صادق عليه السلام زنده است و نمرده و نخواهد مرد و بعداً ظهور خواهد کرد و آن حضرت، همان مهدي موعود است که وعده ظهورش داده شده است ( کليات في علم الرجال، ص۳۹۸).

4.. دعائم الاسلام، ج۱، ص۱۴۱.

صفحه از 146