1.مشاركت ظاهري ايمان با اسلام

الف. سماعه گويد: به امام صادق عليه السلام عرض کردم: به من بگو آيا اسلام و ايمان با هم متفاوت اند؟ امام فرمود: ايمان با اسلام هست امّا اسلام با ايمان (لزوماً ) همراه نيست. گفتم: آن را برايم توضيح بدهيد. فرمود: «اسلام يعني شهادت به لا إله إلا الله و تصديق به رسول خدا صلي الله عليه و آله که با آن، خون شخص محترم شمرده مي‌شود، ازدواج با او حلال مي‌گردد و حکم ارث و ميراث برقرار مي‌شود و ظاهر مردم آن را نشان مي‌دهد. و ايمان، هدايت (الهي) است و اسلام استوار شده در دل است که در عمل بروز مي‌يابد. ايمان يک درجه از اسلام برتر است. ايمان در ظاهر با اسلام شريک است، امّا اسلام در باطن با ايمان شريک نيست هر چند در گفتار و توصيف مانند هم هستند» ^۱.
ب. حمران مي‌گويد: شنيدم امام باقر مي‌فرمايد: «ايمان چيزي است که در دل استوار شده و به خداي ـ عزّ و جلّ ـ مي‌رسد و عمل آن را تصديق مي‌کند. و اسلام چيزي است که از گفتار و و کرداري که عموم مردم از هر فرقه‌اي بر آن هستند، آشکار مي‌شود و بدان خون فرد محترم شمرده مي‌شود و ميراث و ازدواج روا مي‌شود و بر نماز، زکات، روزه و حج احتماع کرده‌اند و با اين‌ها از کفر بيرون آمده و به ايمان موصوف گشته اند. و اسلام با ايمان (لزوماً) شريک نيست امّا ايمان هميشه همراه اسلام است و آن دو در گفتار و کردار با هم گرد مي‌آيند، همان گونه که کعبه در مسجد الحرام هست ولي مسجد در کعبه نيست» ^۲.

2. اسلام قبل از ايمان است.

امام صادق در پاسخ نامه عبد الرحيم القصير و عبد الملك بن اَعين مي‌نويسد: «ايمان مرکب از اقرار زباني و باور قلبي و عمل با اعضاي بدن است. ايمان اجزايش از همديگر است. ايمان و اسلام مانند يک خانه‌اند (که حصار و مرز دارد). گاه بنده پيش از ايمان آوردن، مسلمان است ولي تا مسلمان نباشد مؤمن نيست. اسلام قبل از ايمان است و با آن شريک است و هنگامي که بنده گناه کبيره‌اي مي‌کند و يا گناه کوچکي مي‌کند که خدا نهي کرده است، از ايمان خارج مي‌شود امّا مسلمان مي‌ماند و اگر توبه کند و باز گردد، به خانه ايمان باز مي‌گردد و جز کفر و انکار و حلال شمردن حرام و حرام شمردن حلال، از اسلام خارجش نمي‌کند»^۳.