تولّد و تحصيلات
وهبه زحيلي در سال 1351 ق/ 6 مارس 1932 م، در شهر دير عطيه از نواحي دمشق به دنيا آمد. پدر و مادرش انسانهايي با ايمان و با تقوا بودند. پدرش حافظ قرآن بود و فرزندانش را به تحصيل علم بخصوص علم دين بسيار تشويق ميکرد. او ابتدا زير نظر استادي خانم، تجويد قرآن را آموخت و در همان شهر مقطع ابتدايي را گذراند. سپس در دانشکده الشريعه در دمشق ادامه تحصيل داد و مدارج تحصيل خود را در سال 1952 ميلادي به اتمام رساند. پس از آن راهي مصر شد و تحصيلات عالي خود را آن جا گذراند. مدرک دکتري در رشته الهيات اسلامي را از دانشکده الشريعه دانشگاه الازهر (1956 م)، گرفتن مجوّز تدريس را از دانشکده اللغة العربيه دانشگاه الازهر (1957م) و ليسانس رشته حقوق را از دانشگاه عين شمس (1957 م) کسب ميکند ۱.
وهبه زحيلي در دانشکده الشريعه دانشگاه دمشق، تدريس را آغاز ميکند و در سال 1975 استاد تمام ميشود ۲.
اساتيد و مشايخ
ايشان اساتيد و مشايخ بسياري در دمشق و قاهره داشت. در دمشق، شاگرد اساتيدي چون شيخ محمّد هاشم خطيب شافعي، شيخ عبد الرزاق حمصي، شيخ محمّد ياسين بود و در قاهره نيز از اساتيدي مانند شيخ محمّد ابو زهره، شيخ محمود شلتوت، شيخ دکتر عبد الرحمان تاج بهره برده است ۳.
وهبه زحيلي، رئيس گروه فقه مذاهب اسلامي دانشگاه دمشق است و بيشتر نوشتههايش به فقه و اصول فقه اختصاص دارد ۴. البته چند اثر در باره قرآن و علوم قرآني دارد که تفسير المنير يکي از آنهاست.
آثار
ايشان آثاري در زمينههاي فقه، حقوق، قرآن و... دارد امّا بيشتر آثارش فقهي است.
در فقه، به الفقه الاسلامي و ادلّته، الفقه الاسلامي في اسلوبه الجديد، اصول الفقه الاسلامي، و الفقه الحنبلي الميسر، و در حقوق، به آثار الحرب في الفقه الاسلامي (رساله دکتري مفسّر) ميتوان اشاره کرد. در موضوع قرآن، القرآن الکريم: بنيه التشريعيه و خصائصه الحضارية، القصة القرآنيه، التفسير الوسيط، و التفسير المنير في العقيده و الشريعه و المنهج از ايشان به چاپ رسيده است ۵.
1.ر.ک: وهبه الزحيلي العالم الفقيه المفسّر، ص ۱۲ ـ ۱۶
2.همان، ص ۲۸
3.همان، ص ۱۸ ـ ۲۳
4.پژوهشهاي قرآني، ش ۷ و ۸، ص ۳۰۷
5.وهبه الزحيلي العالم الفقيه المفسّر، ص ۷۸ و ۷۹