تفسير آيات است و شايد بتوان گفت در اين بخش مفسّر از زاويهاي ديگر به آيات و تفسير آنها پرداخته است و نکات را دستهبندي کرده و با شماره به صورت مرتّب و منظّم بيان کرده است.
براي نمونه، در بخش فقه الحياة آيه 13 سوره رعد، همان مطالب بخش پيشين (تفسير آيات) را به طور خلاصه بيان ميکند: «خداوند متعال رزق را براي هر کس که بخواهد وسعت ميدهد و براي هر کس که بخواهد تنگ ميکند و اين بر اساس حکمت و عدل اوست» ۱.
باز در ذيل همين آيه در تفسير مينويسد: «خداوند حال مشرکان را بيان ميکند که غني و ثروتمند و در دنيا خوشحال بودند و از آن چه نزد خداست اطلاعي نداشتند. و نعمتهاي دنيا نسبت به آخرت، متاعي زائل و نابودشدني است» ۲.
و در فقه الحياه همين مطالب را در دو بند مينويسد:
کفّار و تمام اصحاب که ماديات را به دست آورده بودند، در دنيا خوشحال بودند و چيزي غير از آن نميدانستند و نسبت به آن چه نزد خداوند است (فضيلتها و نعمتها)، جاهل بودند. دنيا در مقابل آخرت، متاعي زود گذر است و چيزي است که خيلي سريع از بين ميرود ۳.
پاسخ به شبهات
مفسّر به شبهاتي که در در جامعه مطرح است پاسخ ميدهد تا حق از باطل شناخته شود و هر فردي که آن تفسير را ميخواند بتواند درست را از نادرست تشخيص دهد. يکي از ويژگيهاي تفسير اجتماعي اين است که به شبهات پاسخ دهد.
ايشان به اين امر توجه خاصي داشته و تلاش کرده است که در تفسيرش برخي از اين شبهات را پاسخ گويد.
ايشان شبهات را به شکل سؤال مطرح ميکند سپس به طور خلاصه و مفيد نظرات مطرح شده در مورد آن سؤال را ميآورد. دو نمونه از آنها را در اين جا بيان خواهيم کرد:
1. آيا تفکّر، افضل است يا نماز؟
يکي از شبهاتي که مطرح ميشود اين است که «آيا تفکّر کردن بهتر و با فضيلتتر است يا نماز خواندن؟» وهبه زحيلي به اين شبهه اين گونه پاسخ ميدهد.
صوفيه معتقد است: فکر کردن، با فضيلتتر است؛ چون انسان را به معرفت ميرساند. تفکّر کردن، با فضيلتترين و بالاترين مقام از نظر شرعي است.