روش‌شناسي تفسير « المنير في العقيدة و الشريعة و المنهج » - صفحه 213

غيبت به اجماع، از بزرگ‌ترين گناهان و حرام است و تفاوت آن با بهتان در اين است که غيبت يعني چيزي در باره برادرت بگويي ولي بهتان يعني در باره برادرت چيزي را بگويي که در او نيست. خداوند، از غيبت نفرت دارد و آن را به خوردن گوشت برادر مرده تشبيه کرده است.
غيبت در شش مورد حرام نيست:
1. ظلم: شکايت کردن مظلوم نزد حاکم براي دفاع از خود و از بين بردن ظلم اشکالي ندارد.
2. کمک کردن براي تغيير منکر: به عنوان ياد آوري براي کسي که امکان دارد تغيير يابد. با توجّه به آيه (لا يحِبُّ اللَّهُ الْجَهْرَ بِالسُّوءِ مِنَ الْقَوْلِ إِلاَّ مَنْ ظُلِم...)۱.
3. استفتاء: در باره عايشه نقل است که گفت: ابوسفيان مردي بخيل است و به من و فرزندم چيزي نمي‌دهد پس من از جيب او بر مي‌دارم بدون اين که بفهمد. پيامبر صلي الله عليه و آله فرمود: چه قدر خوب از او گرفتي!
4. به جهت برحذر داشتن از گناه و فسق: غيبت کردن کسي که شراب مي‌خورد و به مکان‌هاي گناه عادت دارد، اشکالي ندارد.
5. براي آگاهي و هشدار دادن شخصي: مانند توصيه به مخاطب در صورتي که شريک او يا ... صلاحيت نداشته باشد.
6. تعريف کردن از شخصي با لقب مشهور آن: مانند اين که عيبي مشهور در او باشد. مانند لنگي، کوري، ۲.
علاوه بر مسائل اخلاقي ذيل بيشتر آيات، در بخش فقه الحياه نيز مسائل اخلاقي و تربيتي را ذکر مي‌کند.

توجّه به مسائل تربيتي

مفسّر بعد از بيان قصص انبيا و داستان‌هاي قرآني عبرت‌هاي برگرفته از اين داستان‌ها را در انتهاي داستان مي‌آورد تا خواننده از آن داستان، نکته اخلاقي و تربيتي نيز بياموزد.
نمونه‌ها: ج1، ص 806 ـ 809: عبرت از قصه طالوت و جالوت ۳؛ ج13، ص 179 ـ 182: عبرت از قصه موسي و فرعون ۴ و ص 189 ـ 191: عبرت از قصه عيسي عليه السلام ۵.

1.نساء / ۱۴۸

2.ج ۱۳، ص ۴۹۵ و ۴۹۶

3.بقره / ۲۴۸ ـ ۲۵۲

4.زخرف / ۴۶ ـ ۵۶

5.زخرف / ۵۷ ـ ۶۶

صفحه از 226