ضياء الثقلين و مطلع النيّرين فرهنگ واژگان قرآن و حديث - صفحه 193

سيّدعبداللّه‏ شبّر را صاحب دو شرح بر نهج البلاغه مى‏شناساند. (1: ج 4، ص 190) كتاب دايرة المعارف گونه او نيز با عنوان «جامع المعارف و الأحكام» كتابى شبيه «بحارالأنوار» مرحوم علّامه مجلسى در اعتقادت، احكام و اخلاقيّات است.(9: ج 5، ص 71؛ 12: ج 6، ص 78) از اين رو، مرحوم شبّر را در دوران خود «مجلسى ثانى» لقب دادند. (19: ج 2، ص 250؛ 14: ج 2، ص 318) مدرّس تبريزى، نمونه‏اى از دست خطّ مرحوم شبّر را در ريحانة الادب چاپ كرده است. (18: ج 3، ص 176)
مرحوم سيّدعبداللّه‏ شبّر در ماه رجب سال 1242 ق. در 54 سالگى در كاظمين، وفات يافت و در كنار پدرش در رواق شريف كاظمين عليهماالسلام در حجره‏اى معروف به خزينه، به خاك سپرده شد. (10: ج 2، ص 778)
مرحوم محدّث نورى به نقل از دانشمند محقّق شيخ اسد اللّه‏ كاظمينى، صاحب كتاب مقابس الانوار ـ كه مردى بسيار دقيق و تيزهوش بود ـ نقل كرده كه روزى به نزد سيّدعبداللّه‏ شبّر رفت؛ در حالى كه از كثرت تأليفات شبّر در شگفت بود. وى راز اين امر را از مرحوم شبّر پرسيد. او در پاسخ گفت: كثرت تأليفات من از توجّه امام همام موسى‏بن جعفر عليهماالسلاماست. شبى در خواب، آن حضرت را ديدم كه به من «قلمى» داد و فرمود: بنويس! از آن تاريخ توفيق تأليف يافتم، و همه تأليفات من از بركت آن قلم است. (19: ج 2، ص 250)
جالب توجّه است كه اين همه تأليفات وى در كنار ديگر مشاغل او از قبيل زعامت و مرجعيّت شيعه، مراقبت بر زيارت قبور اهل بيت عليهم ‏السلام ، تدريس، قضا، امامت جماعت و برآوردن نيازهاى مردم بوده است. (10: ج 2، ص 778) يكى از شاگردان وى با نام سيّد محمّدبن مال‏اللّه‏بن معصوم، رساله مفصّلى در شرح حال مرحوم شبّر در 5 فصل نگاشته كه نسخه‏اى از آن در كتابخانه مرحوم شيخ آقا بزرگ طهرانى است. (10: ج 2، ص 779) به عقيده رجالى بزرگ، مرحوم علّامه مامقانى، اين كتاب براى تراجم احوال علما نگاشته نشده و كتابى در علم رجال است؛ ولى

صفحه از 199