مقايسه‏اى ميان ويژگيهاى دو اثر

1. در ذيل برخى از موادّ كتاب، تمام مطالب مجمع البحرين بعينه و بى‏هيچ افزايشى تكرار شده است؛ از جمله موادّ زبب، زرب، زرنب، زغب و زلب در مجمع البحرين، ج 2، ص 78 ـ 79 كه در كتاب شبّر، برگ 60 ب آمده است.
2. مرحوم شبّر برخى از موادّ كتاب مجمع البحرين را حذف كرده است؛ مثلاً ماده أبب در كتاب الباء مجمع البحرين، ج 2، ص 5 آمده، ولى در ضياء الثقلين حذف شده است. ^۱
3. مرحوم طريحى حروف معانى را به تفصيل، مورد بحث قرار داده و مباحث نحوى مربوط به آنها را با استشهاد به آيات، روايات، امثال و اشعار عربى مطرح كرده است؛ از جمله حرف «ب» (8: ج 1، ص 42 ـ 43)؛ حرف «و» و معانى گوناگون آن (همان: ج 1، ص 427 ـ 428)؛ يا مباحث ديگر حروف مانند حرف «س» در سر مضارع براى معنى توسع (همان: ج 1، ص 211) كه اين مطالب در كتاب مرحوم شبّر نيامده است.
4. داستانهاى قرآنى به مناسبت، به تفصيل، در مجمع البحرين آمده است؛ مانند داستان حضرت سليمان و ملكه سبا در ذيل ماده «سبا» در ج 1، ص 211 ـ 212؛ ولى در كتاب مرحوم شبّر حذف شده است.
5. مرحوم طريحى در ذيل بسيارى از موادّ كتاب به اشعار عربى استشهاد جسته است؛ مثلاً در ج 1، ص 79 ذيل مادّه «ثوا» به شعر اعشى؛ و در ج 1، ص 112 ذيل مادّه «حوا» به شعر تأبّط شرّا استشهاد كرده است كه از مزاياى كتاب محسوب مى‏شود؛ ولى اين مواد غالبا در ضياء الثقلين مرحوم شبّر حذف شده است.
6. گاه مرحوم طريحى مطلبى را با ذكر منبع آورده است؛ مثلاً در ذيل مادّه «رجا» در ج 1، ص 176 مطلبى را از جوهرى (صاحب الصحاح) و القاموس (اثر فيروز