قرآن، بر اساس دانش بشرى و بدون آگاهى از علم صحيح وحيانى، امكان‏پذير نيست.
شارح بحرانى مى‏گويد: لفظ آلام و آكام استعاره است براى دليل و امارت در قرآن كه راهى به سوى معرفت و احكام آن است به اين اعتبار كه اين دلايل در قرآن هدايت مى‏باشند؛ همان طور كه علامتها و كوهها راه درست را نشان مى‏دهند. (4: ص 805)

22. جعله اللّه‏ ريّا لعطش العلماء: خداوند آن را سيرابىِ عطش عالمان قرار داده است.

حضرت اميرالمؤمنين عليه ‏السلام شدّت اشتياق عالمان را براى آموختن معارف حقّه الاهى، بدين سان بيان مى‏دارد. همان گونه كه فرد تشنه با آب سيراب مى‏شود، جويندگان حقيقت نيز با قرآن سيراب مى‏شوند. حضرتش در خطبه 108 و 181 در عبارتى مشابه مى‏فرمايد كه «سَقَى مِنْ عَطَشٍ.» در اين كلام به همراه عبارت بعدى «ربيعا للقلوب» سجع متوازى به كار رفته است.

23. ربيعا لقلوب الفقهاء: قرآن، بهارى است براى دلهاى فقيهان.

خداوند سبحانه، قرآن را شادى و بهار دلهاى فقهاء قرار داده است. لذّت فقهاء از قرآن، مانند لذّتى است كه انسانها از بهار مى‏برند. چون هدف فقهاء فهم حقايق و معارف راستين الاهى است، وقتى به حقايق حقّه الاهيّه دست مى‏يابند، قلبهايشان شادمان مى‏گردد.
اين بهار، خزان ندارد؛ همواره شاداب و پر طراوت است. و بهترين مصداق شجره طيّبه الاهى است كه ريشه‏اى استوار دارد و شاخه هايش در آسمان، و پيوسته ـ به اذن خدايش ـ ميوه‏هاى تر و تازه دارد. ^۱