مرورى بر دعاى امام صادق عليه ‏السلام در هنگام تلاوت قرآن - صفحه 142

(25: ج 2، ص 25)
حضرت باقر عليه ‏السلام در پاسخ به سؤالى كه زرارة از ايشان درباره آيه شريفه «وَقالَ ربّكم ادْعُوني أستجبْ لكم إنَّ الّذين يَستكبرونَ عَن عِبادَتي سَيدخُلونَ جَهَنَّمَ داخِرينَ.» (غافر (40)/ 60) پرسيد، منظور از عبادت را دعا عنوان نموده‏اند (33: ج 73، ص 189)؛ يعنى جز افراد متكبّر و سركش، كس ديگرى از آن روى بر نمى‏گرداند و ابا نمى‏ورزد.
با عنايت به آنچه به‏طور اختصار بيان كرديم هم اينك اهمّيّت و ارزش دعا به وضوح آشكار خواهد شد. توجّه داشته باشيم كه در دعايى كه هم اينك بدان خواهيم پرداخت، شخص دعا كننده، امام صادق عليه ‏السلام است و مورد دعا، قرآن كريم و كلام خداوند است. اين دعا را ثقة الاسلام كلينى در كتاب شريف كافى، كتاب القرآن، باب الدعاء عند قراءة القرآن، آورده است.

گزارشى از متن دعا

دعا با حمد و ثناى الاهى آغاز مى‏شود و در عين اظهار خضوع و فروتنى، به قدرت و تسلط بى‏حدّ و حصر پروردگار بر كائنات و عزّت و مقام كبريايى حقّ اشاره مى‏كند. گوينده‏اش ـ كه فقيه آل محمّد صلى‏ الله‏ عليه‏ و‏ آله ‏وسلم است ـ خود را بى‏مدّعا همچون متعلّمى مى‏داند كه شايسته تعليم الاهى قرار گرفته است و البتّه احراز اين شايستگى را جز با فضل و عنايت حضرت حقّ نمى‏داند. به واسطه رحمت خاصّه الاهى، به متشابهات قرآن ايمان آورده، به محكمات آن عمل مى‏كند؛ تأويل آياتش را از حضرت ربّ‏العزّة مى‏آموزد، به سوى او راه مى‏يابد و اين چنين بر بصيرت او افزوده مى‏شود.
در سراسر دعا، از صفات و ويژگيهاى ممتازى سخن مى‏رود كه حاملان واقعى قرآن، بايد خود را به آن صفات بيارايند. توجّه به شفابخش بودن آيات و رهنمايى آنها به سوى حقيقت، پيروى از احكام و حدود، توجّه به فرائض و واجبات، عجائب و حكمتها و پندشنوى و هشدار پذيرى، از جمله نكات برجسته موجود در

صفحه از 164