انسان سالم از ديدگاه قرآن و حديث - صفحه 109

درخواستهايش را از خدا دارد. اين اثر توكّل است: به هيچ غيرى دل نبستن و از هيچ كس حاجتى و نيازى نداشتن. (14: ج 72، ص 110؛ 1: ص 196، ش 3861) او دلش را با ذكر خدا و ياد خدا، در همه حال؛ به خصوص در صحنه‏هاى گناه، آبادان مى‏كند و آن از گزند شيطان، در امان مى‏دارد؛ چرا كه از خدايش در قرآن، شنيده است كه شيطان بر بندگان خالص و مؤمنين و متوكّلين، سلطه‏اى ندارد: إنَّه لَيسَ لَهُ سُلْطانٌ عَلَى الَّذينَ آمَنُوا وَ عَلى رَبِّهِمْ يَتَوكَّلُونَ. (نحل (16) / 99) او كه در كلاس با عظمت قرآن، شاگردى مى‏كند، به دنبال كوچك‏ترين نعمتى، شكر خدا را به جا مى‏آورد كه لَئِنْ شَكَرْتُمْ لأَزيدَنَّكُم. (ابراهيم (14) / 7) بدين وسيله، خود را از فتنه‏ها و انتقام الاهى مصون مى‏دارد و نعمت را بر خود فزونى مى‏بخشد. (3: ص 214؛ 1: ص 280، ش 6197)
ثامِنُ الحُجج، امام على بن موسى الرضا عليه ‏السلام فرموده است: «بعد از ايمان به خدا و بعد از اعتراف به حقوق اولياء اللّه‏ از آل محمّد صلى‏ الله‏ عليه‏ و‏ آله ‏وسلم هيچ شكرى نزد خدا خوشايندتر از اين نيست كه برادران مؤمن خود را در امور دنيايشان يارى رسانيد.» (9: ج 2، ص 169) كمر همّت به خدمتِ خلق خدا و بندگان الاهى بسته، هر كارى كه از دستش در جهت هدايت و رفاه معنوى و مادّى مردم برآيد، كوتاهى نمى‏كند تا بدين وسيله، بارى هر چند سبك و قليل را از دوش خسته مولايش امام زمان عليه ‏السلام ـ روحى فداه ـ بردارد و قلب نازنين و دردمند حضرتش را ـ كه 14 قرن جاى زخم تيرهاى جفا و ستم و غفلت و كوتاهى و شيطان‏صفتى و عصيان و مسلمان‏نمايى مردمان روزگاران را تحمل كرده ـ مرهمى، ولو اندك، باشد؛ كه اين عملش البتّه و صد البتّه، بهترين شكرانه نعمات بيكران الاهى است. (12: ج 2، ص 226)

2. در ارتباط با خود

در مطالعه عناوين مرتبط با اين بحث در آيات و روايات، حدود 42 مطلب توسّط اين نگارنده جمع‏آورى شد كه اين تعداد زياد، نشان‏دهنده اهمّيّت اين مسئله، در بينش دينى است. جالب اينكه تقريبا همين تعداد در لشگريان عقل، در

صفحه از 113