واکاوی چرایی تأخیر تدوین کتب درایه در شیعه با تأکید بر اصطلاحات حدیثی موجود در کتب روایی شیعه

نشریه : حدیث پژوهی

نویسنده : پديدآورنده : محمد رضا پیر چراغ

چکیده :

درایه‌ الحدیث علمی است که از گذشته تابه‌حال مورد توجه علمای علم حدیث بوده است. با توجه به پژوهش‌های انجام‌شده در تاریخ علم مصطلح الحدیث در بین اهل سنت و شیعه مشخص می‌شود سابقۀ این دانش در میان اهل سنت بیشتر و زودتر بوده است؛ ولی این بدان معنا نیست که شکل‌گیری مباحث درایه‌ای در شیعه به زمان شهید ثانی و پس از ایشان برگردد. از بررسی مباحث مصطلح‌الحدیث موجود در احادیث و کتب حدیثی متقدمان شیعه، مشخص می‌شود وجود این دانش در شیعه از همان دوران معصومان(ع) است و بعد از آن بزرگواران، اهتمام به حدیث و درایه ‌الحدیث از سوی بزرگان شیعه بوده و حتی تألیفات مستقل درایی قبل از شهید ثانی از سوی علمای شیعه مشاهده شده است. از آنجا که شهید ثانی سه کتاب مستقل درایی تألیف نمودند و با توجه به اشراف علمی شهید ثانی بر حوزه‌های علمی شیعه، کتب تألیفی قبل کمرنگ جلوه داده شد و کم‌کم در اذهان عموم این مطلب القا شد که مصطلح‌ الحدیث در اهل سنت از تقدم زمانی بیشتری برخوردار است ولی فقط با بررسی کتب حدیثی متقدمان شیعه و روایات ائمه(ع)، سابقۀ دانش درایه‌ الحدیث و وجود مصطلحات درایه‌ای را در میان شیعه قبل از اهل‌ سنت اثبات می‌کند.