5. بررسى ارتباط ادّعاها با مهدويّت
برخى از منکران عقيده‌ى مهدويّت، وجود مدّعيان و منسوبان مهدويّت و کارنامه‌ى زشت آن‌ها را دليل بر بطلان عقيده‌ى مهدويّت داشته‌اند. در برابر اينان، بايد ميان اصل يک عقيده و سوء استفاده از آن تفکيک قائل شد. وقتى آب جريان مى‌يابد، در کنار زلال جارى آن، آلودگى‌ها و زباله‌هايى نيز پيش مى‌آيد. هيچ‌گاه يک فرد عاقل، آن آلودگى‌ها را دليل مضرّ بودن آب نمى‌داند. آيا وجود مدّعيان الوهيت (مانند فرعون و نمرود) يا منسوبان به الوهيّت (مانند حضرت عيسى عليه السلام) را مى‌توان بر بطلان اصل توحيد، دليل گرفت؟
همين‌گونه وجود مدّعيان نبوّت يا منسوبان به آن، دليل بر بطلان اصل نبوّت نيست. اساسا شايد بتوان گفت که وجود اين‌گونه مدّعيان و منسوبان، خود، دليل بر حقّانيت مهدويّت شخصى است که کسانى به جاى مهدى راستين، ادّعاى مهدويّت مى‌کنند.
پژوهش در اين مورد، علاوه بر روشنگرى بخشى عمده از تاريخ اسلام، اثر مهمّ عقيده‌ى مهدويّت بر فرهنگ اسلامى را در طول تاريخ، نشان مى‌دهد.
6. مطالعات تطبيقى
6 ـ 1 يکى از شيوه‌هاى مطالعات پژوهشى جديد، مطالعات تطبيقى است که در دنياى امروز، کاربرد فراوان دارد. محور اين مطالعات تطبيقى، مى‌تواند يک مکتب، يک کتاب مهم و يا يک شخصيّت اثرگذار باشد. از باب نمونه، موارد زير پيشنهاد مى‌شود:
ـ منجى در ديدگاه اسلام و ساير مکاتب (به تفکيک مکاتب)؛
ـ ديدگاه‌هاى ابن‌خلدون: موافقان و مخالفان او؛
ـ ديدگاه‌هاى احمد امين مصرى: موافقان و مخالفان او؛
ـ ديدگاه‌هاى گلدزيهر، هانرى کوربن، فان فلوتن، اِتان کلبرگ (و ديگر خاورشناسان به تفکيک آن‌ها) : موافقان و مخالفان؛
6 ـ 2 در اين‌گونه موارد، مى‌توان عناوين زير را پى گرفت:
