فقيهان امامى، نسل به نسل منتقل شده و به دست پژوهشگران امروز رسيده است. بر اساس اين مبانى، بايد همچنان به نتايج افزونتر از احاديث مهدويّت برسيم؛ خصوصا در جهت پاسخگويى به پرسشهاى جديد و گشودن باب مطالعات تطبيقى ميان اسلام و ساير مکاتب، که ضرورت آن، امروز بيش از هر زمان ديگر احساس مىشود.
11. شرح و تبيين حکمتهاى مهدوى
11 ـ 1 به دليل غيبت حضرت بقيّهاللّه ارواحنافداه، روايات معدود و محدودى از ناحيهى مقدّسهى حضرتش به دست ما رسيده است. ۱ ولى همان کلمات معدود و محدود، چراغ راه هدايت و مشعلى در سلوک طريق ولايت است.
با اين همه، متأسّفانه در بعضى از کتابهاى مربوط به کلمات معصومان عليهم السلام، هيچ نشانى از اين حکمتهاى درخشان مهدوى نمىبينيم، تا آنجا که شايد خوانندهى آن گروه از کتابها بپندارد که امامت به امام عسکرى عليه السلام ختم شده است!
11 ـ 2 در زمينهى حکمتهاى مهدوى، بيشتر کارهايى که انجام شده، از مقولهى روايت بوده، يعنى تدوين مجموعههاى غير مستقل يا مستقل در اين مورد. ۲ امّا در مورد شرح اين کلمات حکمتآميز، تلاش چندانى صورت نگرفته و تنها کتابِ شناختهشده و انتشاريافته در اين مورد، کتاب سه جلدى «المختار من کلمات الإمام المهديّ عليه السلام» نوشتهى آيتاللّه شيخ محمّد غروى است که پانصد جمله از ميان توقيعات حضرتش را برگزيده و در شرح هر کدام، به اختصار امّا بهدقّت ـ سخن گفته است. ۳ همچنين کتاب «چهلسخن» در سطح عمومى و به زبان فارسى، که چهل حديث حضرتش را با شرح و توضيح بسيار کوتاه آورده است. ۴
1.اگر طول عمر حضرتش را در نظر بگيريم، اندک بودن اين نسبت، روشن مىشود.
2.مجموعهى غير مستقل مانند باب توقيعات در جلد ۵۳ بحارالانوار، مجموعهى مستقل مانند کلمة الامام المهدى عليه السلام نوشتهى شهيد آيتاللّه سيّد حسن شيرازى. از ترجمهى فارسى اين اثر، يک جلد توسّط نشر آفاق منتشر شده، که طبق وعدهى ناشر قرار است در سه مجلد (با تکميل و استدراک) عرضه شود.
3.در مورد اين کتاب نفيس، در يکى از شمارههاى آيندهى سفينه، سخن خواهد آمد. إنشاءاللّه.
4.نوشتهى مهدى شيزرى، چاپ تهران: انتشارات ريحان، ۱۳۸۳.